Bánh xe to quá trời!
nguồn Motor Trend - 2004
Độ cho mâm đúc to lên và lốp xe mỏng dính, đó không phải là điều không nên, nhưng chúng ta cần phải cân nhắc cho kỹ càng.
Hãy tưởng tượng bạn đang chở vợ con đi trên chiếc Camry 10 tuổi và dừng lại tại một chốt đèn đỏ. Lúc đó bỗng có tiếng nhạc dập thình thịch từ phía sau tiến tới phía bên trái xe bạn. Bạn liếc nhanh mắt xem tiếng nhạc phát ra từ đâu, à thì ra một chiếc SUV hầm hố, cửa kính đen thui đang đậu kề bên. Trong khi dàn táp-lô xe bạn đang rung lên vì ốc vít lỏng lẹt, con gái bạn bất chợt kêu lớn: "Ồ xem kìa, mấy cái bánh xe đó vẫn xoay!"
Trong khi loại bánh xe có mâm xoay đang được chuộng vì vẻ lịch lãm và thẩm mỹ của nó thì loại mâm có đường kính lớn lại có tính hấp dẫn hơn. Đó là lý do tại sao các nhà thiết kế xe hơi nhất mực phải thể hiện nó trong các bản minh họa các model mới, các nhà kinh doanh mâm xe ca ngợi chúng tới mây xanh, và chính các hãng xe cũng đang chào mời các mâm bánh lớn hơn. Mâm bánh của chiếc Dodge Ram SRT-10 có đường kính 22 in., được coi là lớn nhất hiện nay.
Thẩm mỹ cũng tùy thuộc vào mắt của mỗi người, ở đây chúng ta chỉ phân tích ảnh hưởng của việc thay đổi những bánh mâm to đùng đối với sự vận hành của chiếc xe, và làm vậy có an toàn hay không đối với chiếc xe tải có tự trọng 2,6 tấn. Hãy suy nghĩ vấn đề này trước khi bạn tốn một khoản tiền lớn cho nó.
Thay bộ mâm lớn và lốp mỏng (hay còn gọi là loại lốp BWSST, có chiếu cao của thành rất bé) thì rất đơn giản vì chỉ phải tháo mấy con bu-lon ra và gắn vô lại, và cũng chẳng cần phải sửa thiết kế xe hay gì cả. Các mâm bánh và lốp theo xe mà bạn cho là chán ngắt và cần phải thay thế, thực tình mà nói, chúng được chế tạo rất tinh tế để phù hợp đúng với tính chất vậy lý của hệ thống giảm sóc xe bạn. Khi bạn vất chúng đi cũng có nghĩa là bạn đang chơi trò may rủi đối với việc điều khiển và vận hành xe, đối với sự an toàn của hệ thống phanh. Còn nếu chưa độ mâm lớn thì bạn là người may mắn đấy!
Chúng tôi đã thực hiện vài khảo sát đơn giản đối với hai bộ mâm-lốp như sau: thứ nhất là loại mâm 18 in., lốp P275/65R18, hàng theo xe của chiếc Lincoln Navigator, và thứ hai là bộ mâm hiệu Oasis 23 in. đi kèm với lốp 305/40R23, trên chiếc Navigator đã được độ lại. Đem đi cân thì bộ mâm-lốp theo xe nặng 34kg, trong khi bộ mâm-lốp BWSST kia nặng tới 38kg, hơn nhau 10%. Con số này không lớn, nhưng đối với loại mâm 26 hay 28 in. đời mới thì sẽ nặng hơn nhiều, và nếu là loại mâm xoay thì còn nặng nữa. Con số chênh lệch là loại trọng lượng không nằm trên hệ thống nhún, loại có tác động xấu nhất đến tình trạng vận hành của xe.
Ảnh trên: so sánh hai bộ mâm-lốp theo xe 18 in. của xe Lincoln Navigator và bộ 23 in. độ. Bộ mâm-lốp độ có trọng lượng nặng hơn và lực quay quán tính lớn hơn, làm cho chuyển động quay nặng hơn khi bắt đầu và khó ngừng hơn.
Sự tăng tốc đòi hỏi việc gia tăng tốc độ vòng quay và cũng đồng thời kéo theo lục quay quán tính. Đối với mâm 23 in. thì có mép ngoài cùng cách xa tâm hơn 6,3cm. so với mâm tiêu chuẩn, và nó là yếu tố thứ hai làm giảm sự tăng tốc. Chúng tôi sẽ không giải thích làm cách nào đo được, nhưng lực cản chuyển động quay sẽ gấp bốn lần sự gia tăng khối lượng của bộ mâm-lốp. Và yếu tố cuối cùng là bộ mâm-lốp lớn làm bán kính quay của chiếc xe tăng thêm 1,9cm, ảnh hưởng đến tỷ số truyền của tay lái tăng lên 5%.
Loại lốp BWSST nặng hơn chắc chắn sẽ mau mòn hơn. Rất dễ thấy là với trọng lượng nặng hơn độ bám những mặt đường nghiêng sẽ kém hơn, gây ra những hư hỏng chỗ góc cạnh và giảm hiệu quả phanh. Bill Jongbloed, chuyên gia thiết kế bánh xe đua của hãng Jongbloed Racing Wheels cho biết: "Khi chúng tôi gia tăng trọng lượng của lốp xe trong các cuộc thử nghiệm, có liên tiếp những vệt phanh kéo dài một cách kinh ngạc do lốp xe mất tiếp xúc với mặt đường.
Những người sống cả đời với việc chế tạo các thiết bị xe đua thì rành rẽ về chuyện an toàn và tốc độ hơn bất kỳ ai. Về vấn đề an toàn, ông Jongbloed lưu ý rằng: "Khi bạn tăng đường kính bánh xe nghĩa là bạn tăng tải tại trục bánh, mà tôi đã từng thấy vài lọai trục chỉ có kích thước vật liệu không lớn hơn 1,5 cm ở ngay chỗ vai chịu lực. Không ai để ý đến việc bảo trì bánh xe một cách nghiêm túc. Trong các cuộc đua Indy, bánh xe được kiểm tra những vết nứt sau mỗi 10 vòng đua, còn ở ngoài thì chẳng bao giờ có vụ kiểm tra này.
nguồn Motor Trend - 2004
Độ cho mâm đúc to lên và lốp xe mỏng dính, đó không phải là điều không nên, nhưng chúng ta cần phải cân nhắc cho kỹ càng.
Hãy tưởng tượng bạn đang chở vợ con đi trên chiếc Camry 10 tuổi và dừng lại tại một chốt đèn đỏ. Lúc đó bỗng có tiếng nhạc dập thình thịch từ phía sau tiến tới phía bên trái xe bạn. Bạn liếc nhanh mắt xem tiếng nhạc phát ra từ đâu, à thì ra một chiếc SUV hầm hố, cửa kính đen thui đang đậu kề bên. Trong khi dàn táp-lô xe bạn đang rung lên vì ốc vít lỏng lẹt, con gái bạn bất chợt kêu lớn: "Ồ xem kìa, mấy cái bánh xe đó vẫn xoay!"
Trong khi loại bánh xe có mâm xoay đang được chuộng vì vẻ lịch lãm và thẩm mỹ của nó thì loại mâm có đường kính lớn lại có tính hấp dẫn hơn. Đó là lý do tại sao các nhà thiết kế xe hơi nhất mực phải thể hiện nó trong các bản minh họa các model mới, các nhà kinh doanh mâm xe ca ngợi chúng tới mây xanh, và chính các hãng xe cũng đang chào mời các mâm bánh lớn hơn. Mâm bánh của chiếc Dodge Ram SRT-10 có đường kính 22 in., được coi là lớn nhất hiện nay.
Thẩm mỹ cũng tùy thuộc vào mắt của mỗi người, ở đây chúng ta chỉ phân tích ảnh hưởng của việc thay đổi những bánh mâm to đùng đối với sự vận hành của chiếc xe, và làm vậy có an toàn hay không đối với chiếc xe tải có tự trọng 2,6 tấn. Hãy suy nghĩ vấn đề này trước khi bạn tốn một khoản tiền lớn cho nó.
Thay bộ mâm lớn và lốp mỏng (hay còn gọi là loại lốp BWSST, có chiếu cao của thành rất bé) thì rất đơn giản vì chỉ phải tháo mấy con bu-lon ra và gắn vô lại, và cũng chẳng cần phải sửa thiết kế xe hay gì cả. Các mâm bánh và lốp theo xe mà bạn cho là chán ngắt và cần phải thay thế, thực tình mà nói, chúng được chế tạo rất tinh tế để phù hợp đúng với tính chất vậy lý của hệ thống giảm sóc xe bạn. Khi bạn vất chúng đi cũng có nghĩa là bạn đang chơi trò may rủi đối với việc điều khiển và vận hành xe, đối với sự an toàn của hệ thống phanh. Còn nếu chưa độ mâm lớn thì bạn là người may mắn đấy!
Chúng tôi đã thực hiện vài khảo sát đơn giản đối với hai bộ mâm-lốp như sau: thứ nhất là loại mâm 18 in., lốp P275/65R18, hàng theo xe của chiếc Lincoln Navigator, và thứ hai là bộ mâm hiệu Oasis 23 in. đi kèm với lốp 305/40R23, trên chiếc Navigator đã được độ lại. Đem đi cân thì bộ mâm-lốp theo xe nặng 34kg, trong khi bộ mâm-lốp BWSST kia nặng tới 38kg, hơn nhau 10%. Con số này không lớn, nhưng đối với loại mâm 26 hay 28 in. đời mới thì sẽ nặng hơn nhiều, và nếu là loại mâm xoay thì còn nặng nữa. Con số chênh lệch là loại trọng lượng không nằm trên hệ thống nhún, loại có tác động xấu nhất đến tình trạng vận hành của xe.
Ảnh trên: so sánh hai bộ mâm-lốp theo xe 18 in. của xe Lincoln Navigator và bộ 23 in. độ. Bộ mâm-lốp độ có trọng lượng nặng hơn và lực quay quán tính lớn hơn, làm cho chuyển động quay nặng hơn khi bắt đầu và khó ngừng hơn.
Sự tăng tốc đòi hỏi việc gia tăng tốc độ vòng quay và cũng đồng thời kéo theo lục quay quán tính. Đối với mâm 23 in. thì có mép ngoài cùng cách xa tâm hơn 6,3cm. so với mâm tiêu chuẩn, và nó là yếu tố thứ hai làm giảm sự tăng tốc. Chúng tôi sẽ không giải thích làm cách nào đo được, nhưng lực cản chuyển động quay sẽ gấp bốn lần sự gia tăng khối lượng của bộ mâm-lốp. Và yếu tố cuối cùng là bộ mâm-lốp lớn làm bán kính quay của chiếc xe tăng thêm 1,9cm, ảnh hưởng đến tỷ số truyền của tay lái tăng lên 5%.
Loại lốp BWSST nặng hơn chắc chắn sẽ mau mòn hơn. Rất dễ thấy là với trọng lượng nặng hơn độ bám những mặt đường nghiêng sẽ kém hơn, gây ra những hư hỏng chỗ góc cạnh và giảm hiệu quả phanh. Bill Jongbloed, chuyên gia thiết kế bánh xe đua của hãng Jongbloed Racing Wheels cho biết: "Khi chúng tôi gia tăng trọng lượng của lốp xe trong các cuộc thử nghiệm, có liên tiếp những vệt phanh kéo dài một cách kinh ngạc do lốp xe mất tiếp xúc với mặt đường.
Những người sống cả đời với việc chế tạo các thiết bị xe đua thì rành rẽ về chuyện an toàn và tốc độ hơn bất kỳ ai. Về vấn đề an toàn, ông Jongbloed lưu ý rằng: "Khi bạn tăng đường kính bánh xe nghĩa là bạn tăng tải tại trục bánh, mà tôi đã từng thấy vài lọai trục chỉ có kích thước vật liệu không lớn hơn 1,5 cm ở ngay chỗ vai chịu lực. Không ai để ý đến việc bảo trì bánh xe một cách nghiêm túc. Trong các cuộc đua Indy, bánh xe được kiểm tra những vết nứt sau mỗi 10 vòng đua, còn ở ngoài thì chẳng bao giờ có vụ kiểm tra này.
Chủ đề tương tự
Ngày đăng:
Ngày đăng:
)
