Hạng D
15/12/06
1.708
269
83
TP HCM
Thân chào các bác,
Trong cuộc sống quả là có nhiều loại ngôn ngữ. Về ngôn ngữ nói và viết thì có các loại, như tiếng Anh, Nga, Trung, Việt. Trong thông tin, máy tính thì có các loại ngôn ngữ lập trình. Trong âm nhạc cũng có ngôn ngữ riêng để biểu thị cảm xúc (qua các nốt nhạc).
Tương tự như vậy, trong lĩnh vực thiết kế đồ hoạ, cụ thể là thiết kế biển báo hiệu giao thông, cũng tồn tại một ngôn ngữ truyền đạt thông tin theo cách trực quan.

Trong post này, mình xin trao đổi tổng quát về ngôn ngữ thiết kế biển báo, qua đó nhấn mạnh sự khác biệt về bản chất của các loại biển báo khác nhau.

Trong ngôn ngữ tiếng Việt, nội dung của thông điệp được thể hiện qua từng câu từ. Về phần mình, câu từ tiếng Việt thuộc loại ngôn ngữ dùng hệ chữ cái La tinh (a, b, c, d, v.v...) để truyền tải thông tin.

Biển báo giao thông dùng "hệ chữ cái bằng hình trực quan" sau đây để truyền tải thông tin:
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



Trong post này mình đề cập đến "cách thức phối hợp" giữa các "chữ cái bằng hình" để xác lập thông tin của một biển báo cần chuyển tải tới lái xe.
Ở post này không đề cập đến những lệnh cấm qua hình thức viết bằng chữ (là các điều khoản viết bằng chữ trong các điều luật, không dùng hình thức biển báo), các biển báo đối ngoại và biển báo bằng chữ (viết trên mặt đường).

(Tiếp theo...)
 
Hạng D
15/12/06
1.708
269
83
TP HCM
(Tiếp theo 2)


Biển báo hiệu là phương tiện qua đó cơ quan tổ chức giao thông truyền tải thông điệp tới lái xe nhằm tác động để thay đổi hành vi của họ, đảm bảo lưu thông thuận lợi, an toàn.

A- Những thông tin cơ bản nào cần được chuyển tới lái xe thông qua biển báo hiệu?

Hiệu lực của thông điệp:
1- Ra lệnh, bắt buộc thi hành
2- Thông tin cảnh báo, thông tin trợ giúp, khuyến khích thi hành (không bắt buộc)


Nội dung của thông điệp:
1- Không cho phép thực hiện một hành vi (các điều cấm)
2- Cho phép thực hiện một hành vi


Đối tượng của thông điệp
1- Hành vi lưu thông đơn lẻ
2- Địa điểm, vật thể, điều kiện lưu thông, chế độ lưu thông.

#2-
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



B- Bằng cách nào có thể chuyển tải các thông tin đó?

Thông qua 3 đặc điểm nhận biết của biển báo, theo cách thức như sau:

1- Hình dáng hình học: hình tròn = bị bắt buộc, không phải hình tròn = không bị bắt buộc
2- Màu sắc nền biển: đỏ= không được phép, vàng= chú ý, xanh = được phép
3- Hình dạng hình vẽ trên mặt biển: quy định chủ thể chịu sự điều chỉnh của thông điệp đó.

#3-
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



#4- Cách thức phối hợp sử dụng giữa các "yếu tố nhận biết trực quan" của biển báo để tạo nên một thông điệp như sau:

Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?




C- Còn cách nào nữa khi cần chuyển tải các thông tin bổ sung không thể chuyển được hoặc không thể chuyển hết thông qua 3 đặc điểm nhận biết của biển báo?
1- Bằng biển phụ
2- Bằng câu văn quy định trong luật.

D- Bằng cách nào người lái xe có thể tiếp nhận thông tin chuyển tải trên biển báo?

(Tiếp theo...3)
 
Last edited by a moderator:
Hạng D
15/12/06
1.708
269
83
TP HCM
(Tiếp theo 3)


D- Bằng cách nào người lái xe có thể tiếp nhận thông tin chuyển tải trên biển báo?

Nhờ quan sát 3 yếu tố nhận biết của biển:
Khi quan sát 3 yếu tói nhận biết của biển báo, trong đầu người lái xe phải thực hiện phép tính "giải mã ngược" các thông tin đã được nhà thiết kế lập nên, đã tại hình #4 ở trên.

1- Quan sát hình dáng hình học của biển:
- Nhóm biển ra lệnh: hình tròn
- Nhóm biển cảnh báo, trợ giúp: không phải hình tròn. Thường là hình đa giác (tam giác, tứ giác, lục giác, bát giác, v.v...).

2- Quan sát màu sắc của biển:
Theo nguyên tắc 3 màu trong hệ thống tín hiệu giao thông: đỏ = không được phép, vàng = chú ý, xanh = được phép.

3- Quan sát hình vẽ trên biển: để xác định đối tượng cần áp dụng thông điệp đó.


Khi cách biển báo còn xa, chỉ nhìn hình dạng hình học, màu sắc của biển báo, chúng ta có thể đọc ngay được ý nghĩa, chức năng, hiệu lực của biển đó, dù chưa nhìn thấy chi tiết nội dung biển quy định gì.


Ví dụ:
- Gặp biển hình tròn + (viền) màu đỏ:
Giải nghĩa: (màu đỏ = không được phép) + (hình tròn = hạn chế) ---> không được làm một việc gì đó.
Đó là biển cấm.

#5-
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?


- Gặp biển hình tròn + (nền) màu xanh:
Giải nghĩa: (màu xanh = được phép) + (hình tròn = hạn chế) ---> hành vi được thực hiện nhưng theo khuôn khổ.
Đó là biển hiệu lệnh, cho phép lưu thông nhưng hạn chế về hướng đi, hoặc cho phép lưu thông nhưng hạn chế đối tượng lưu thông.

#6-
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?




- Gặp biển hình tam giác:


(Tiếp theo ...4)
 
Last edited by a moderator:
Hạng D
15/12/06
1.708
269
83
TP HCM
Tiếp theo 4

Cập nhật thông tin từ luật của các nước Pháp, Anh, Ý về nguyên tắc cơ bản trong thiết kế biển báo "biển tròn - ra lệnh, biển tam giác - Cảnh báo, biển chữ nhật, vuông - chỉ dẫn thông tin"

....

Phần lớn các nước trên thế giới, nhất là các nước Châu Âu (trừ Hoa Kỳ, Úc thì theo hệ thống riêng) đều áp dụng tiêu chuẩn thiết kế của Công ước Viên về biển báo hiệu đường bộ, với nguyên tắc cơ bản là:

- Biển tròn - ra lệnh,
- Biển tam giác - cảnh báo,
- Biển chữ nhật - cung cấp thông tin

Cụ thể, trong luật Anh, Pháp, Ý cũng ghi rõ ràng trong luật về 3 loại biển báo cơ bản, được phân biệt dựa trên hình dạng của biển là Tròn, Tam giác, Chữ nhật/ vuông, như minh hoạ dưới đây.
Các nước khác, trong đó có VN, không nêu cụ thể như Anh, Pháp, Ý, nhưng hệ thống biển báo của họ xây dựng dựa trên tiêu chuẩn Công ước Viên, với cùng nguyên tắc thiết kế "có 3 loại biển báo" như đã nêu trên.



--------------------------------
Minh hoạ bổ sung:

1- Luật Pháp cũng quy định Biển báo hiệu gồm có 3 loại cơ bản sau:
- Biển hình Tam giác = Cảnh báo nguy hiểm
- Biển hình Tròn = Bắt buộc hoặc Ra lệnh
- Biển hình chữ nhật, vuông = Thông tin / Chỉ dẫn

Link:
http://eduscol.education....outiere/spip.php?mot59

Hình #1: Luật của Pháp quy định Biển báo có 3 loại cơ bản, dựa trên hình dạng hình học của biển là Tam giác, Tròn hoặc Chữ nhật / Vuông
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



2- Luật Ý nêu rõ Biển báo truyền thông điệp qua hình dáng của biển:
- Biển Tam giác = Nguy hiểm hoặc Có quyền Ưu tiên
- Biển hình Tròn = Hiệu lệnh hoặc Lệnh cấm
- Biển Chữ nhật, Vuông = Chỉ dẫn


Link:
http://tuttoscuola.alterv...egnali/01-pericolo.htm

Hình #2: Luật Ý nêu rõ Biển báo truyền thông điệp qua hình dáng của biển:
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?




3- Luật Anh nói Biển báo có 3 loại cơ bản, dựa trên hình dạng hình học của biển

Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



Link:
[link]https://www.gov.uk/traffic-signs[/link]
Hoặc bác xem thẳng từ link này (vô luôn trang 9)
http://www.direct.gov.uk/...et/dg_191955.pdf#page9
 
Last edited by a moderator:
Hạng D
15/12/06
1.708
269
83
TP HCM
Cập nhật từ Post #85, ngày 22/4/2014


Mình xin bổ sung thêm Quy định tại Công ước Viên 2006 về Biển báo hiệu đường bộ, cụ thể: "Biển báo cấm phải có hình tròn", "Biển hiệu lệnh phải có hình tròn, nền xanh".

Xin nói thêm rằng các quy định trong Công ước Viên là nền tảng, là Bộ luật gốc về GTĐB, để các nước thành viên căn cứ vào khi xây dựng Luật gtđb cũng như Quy chuẩn biển báo hiệu đường bộ của từng quốc gia đó, sao cho các quy định trong luật gtđb, trong QC báo hiệu đb của từng quốc gia không được trái với các quy định nêu trong Công ước Viên về gtđb.


Quy tắc về hình dạng của biển, theo Công ước Viên

a- Công ước Viên quy định "Các biển cấm, các biển hạn chế phải có hình tròn". Từ đó suy ra "các biển không phải hình tròn không có chức năng luật định để đưa ra các lệnh cấm, lệnh hạn chế".

Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



b- Công ước Viên quy định "Các biển (có chức năng ra) hiệu lệnh phải có hình tròn, nền màu xanh". Từ đó suy ra "các biển không phải hình tròn nền xanh không có chức năng luật định để đưa ra các hiệu lệnh".

Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



Link: Công ước Viên về Biển báo hiệu đường bộ
Section C - Biển cấm, biển hạn chế: trang 38
Section D - Biển hiệu lệnh: trang 43

http://www.unece.org/fileadmin/DAM/trans/conventn/Conv_road_signs_2006v_EN.pdf


.
 
Last edited by a moderator:
Hạng D
15/12/06
1.708
269
83
TP HCM
Nhiều khi nhìn lại những điều cơ bản nhất có thể giúp ta hiểu được những cái phức tạp hơn.

Điều cơ bản nhất trong ngôn ngữ của biển báo, đồng thời cũng là bản chất của biển báo, là: "chỉ có biển hình tròn mới có chức năng ra lệnh bắt lái xe phải làm gì. Các biển không phải hình tròn chỉ có chức năng cung cấp thông tin (biển vuông, chữ nhật), cảnh báo (biển tam giác), v.v...", như nêu tại mục B.1 và B.2 trong Hình #3 ở trên.

Như vậy, tránh được "ngộ nhận biển hình chữ nhật (412, 420, 437 chẳng hạn) cũng có tác dụng giống một biển hiệu lệnh, có hiệu lực bắt lái xe phải tuân thủ".
(trong khi về thực chất thì các biển hình chữ nhật chỉ thông báo cho lái xe biết rằng lái xe sẽ phải tuân thủ "một cái gì đó tiếp theo" được quy điijnh bởi những biển báo, vạch kẻ có hiệu lực khác, hoặc bởi câu luật khác).


.
 
Last edited by a moderator:
Hạng D
10/10/09
4.178
720
113
Cảm phục sự kiên trì và chi tiết của bác. Tuy nhiên em đóng góp vài ý nhỏ như sau:
- Để có được một khái niệm đúng, tổng quá về bản chất và ý nghĩa của các loại BB giao thông, có lẽ bác nên tham khảo nhiều loại BB của nhiều nước (văn minh) khác nhau, sau đó mới có thể tạm rút ra những kết luận ( nhưng cũng chỉ mang tính chủ quan thôi nhé) về chúng.
- Còn nếu chỉ xoay quanh các BB của VN (một trong những nước có nền giao thông đường bộ và đường sắt lạc hậu nhất thế giới) để tìm ra được một vài quy luật nào đó thì e rằng, không được khách quan và khoa học cho lắm.
- Thế giới đã gần như phẳng đối với nhiều hoạt động chung, trong đó có Giao thông đường bộ. Bằng lái xe của nước này có thể được phép sử dụng ở một nước khác do những điểm chung của hệ thống các quy tắc giao thông cũng như BB giao thông. Do đó, sự khác biệt ở các nước chỉ là riêng rẽ ở những nội dung hay quy tắc mang tính địa phương.
- Việc phân nhóm các loại BB là quy tắc chung, ở đâu cũng làm như vậy. Tuy nhiên, mỗi nước có 1 nguyên tắc và quy định phân chia khác nhau. Do đó cần phải tham khảo trước khi đưa ra kết luận. Cứ coi như đây là một đề tái nghiên cứ khoa học đi, vì vậy nó phải có phần so sánh, dẫn chứng, và tham khảo.
- Em dẫn ra đây và tài liệu để bác tham khảo, có những nét tương đồng, có những nét cá biệt:
1/ Hệ thống BB của VN:
http://caobangtv.gov.vn/index.php?language=vi&nv=phong-su-anh&op=Phong-su-anh/Dau-nam-hoc-moi-cung-on-lai-kien-thuc-ATGT-qua-he-thong-bien-bao-giao-thong-duong-bo-58
2/ Hệ thống BB của Nga:
http://autolynch.ru/news/znaki-25112013
3- Hệ thống BB của Mỹ:
http://mutcd.fhwa.dot.gov/services/publications/fhwaop02084/
http://www.safetysign.com/road-signs
4/ Hệ thống BB của Ireland:
http://www.pwssigns.com/regulatory-signs-products


 
Hạng D
15/12/06
1.708
269
83
TP HCM
@ bác Nguyen_T

Mình luôn cố gắng nghiêm túc trong các thông tin mình nêu ra. Nghiêm túc khi tìm hiểu, nghiêm túc khi phát ngôn, để thông tin đó chuẩn xác. Mình luôn sẵn sàng bảo vệ ý kiến mình thấy là đúng, kể cả khi ý kiến đó đụng chạm đến cả hàng loạt biển bị bác Chánh cắm sai luật (biển gộp nhiều hình là một ví dụ).

Hình như bác và mình đang nói về 2 vấn đề khác nhau.

Nội dung chính mình muốn nói ở thớt này là:
Trong luật gtđb của rất nhiều quốc gia tồn tại một điều cơ bản trong ngôn ngữ thiết kế, ngôn ngữ nhận biết biển báo. Đó là "Chỉ có biển báo hình tròn mới có chức năng ra lệnh (hiệu lệnh) cho lái xe. Các biển không phải hình tròn không có chức năng ra lệnh cho lái xe".
Nó cơ bản, đơn giản như 1+1=2 mà ai cũng phải hiểu cho đúng.

Mình có cảm giác bác Nguyen_T không chú ý nhiều tới "ý nghĩa của hình dạng cụ thể từng biển báo", vô tình bỏ qua điều cơ bản nêu trên, từ đó dẫn đến quan điểm "các biển báo hình chữ nhật, hình vuông cũng có tác dụng ra lệnh (hiệu lệnh)" mà bác đang bảo vệ.


Để minh hoạ, mình xin dịch ra tiếng Việt thông tin từ trang về gtđb của Anh quốc, để các bác khác đều thấy nguyên tắc "chỉ có biển báo hình tròn mới có chức năng ra lệnh (hiệu lệnh) cho lái xe", như sau:

Link:
http://www.findleys.co.uk...ode/traffic_signs.html


--------------------------------
Dịch và minh hoạ:

Traffic signs - Biển báo giao thông


Hiểu đúng ý nghĩa các biển báo giao thông là một việc quan trọng không bao giờ thừa.

Có rất nhiều biển báo giao thông cắm tại các thành phố. Một điều quan trọng là chúng ta phải phân biệt được sự khác nhau giũa các loại biển báo đó. Biển báo giao thông được chia thành 5 nhóm chính như sau.


Hiểu rõ ý nghĩa của các hình dạng khác nhau của biển báo sẽ là một khởi đầu thuận lợi. Ví dụ, chỉ cần biết rằng các biển báo có hình tam giác đang cảnh báo lái xe về một điều gì đó lái xe cần phải chú ý hơn nữa...

Năm nhóm biển báo được liệt kê dưới đây. Chỉ cần nhấn vào nhóm biển bạn đang quan tâm để xem chi tiết.


1- Signs giving orders - Các biển báo "Ra lệnh"

2- Warning signs - Các biển báo "Cảnh báo"

3- Direction signs - Các biển báo "Chỉ hướng đi"

4- Information signs - Các biển báo "Cung cấp thông tin"

5- Road works signs - Các biển báo "Công trường"

#1- Tổng quát ý nghĩa của biển báo Anh quốc thông qua hình học của biển

Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



#2- Chỉ biển hình tròn mới có chức năng "Ra lệnh" - biển có viền đỏ là "lệnh cấm"
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



#3- Chỉ biển hình tròn mới có chức năng "Ra lệnh" - biển nền xanh, không có viền đỏ là "lệnh cho phép được làm"
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



#4- Biển hình tam giác có chức năng "cảnh báo nguy hiểm"
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?



#5- Tất cả các biển hình tứ giác (chữ nhật, vuông" có chức năng cung cấp thông tin
Biển báo hiệu đường bộ- Tại sao biển này có hình tròn, biển kia có hình vuông, v.v...?