Hiệp hội Các Nhà Sản Xuất Xe Máy Việt Nam (VAMM) vừa phối hợp với Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại TP.HCM (VTV9) tổ chức buổi tọa đàm sáng 25.6 với chủ đề “Hiểm họa từ mũ bảo hiểm và phụ tùng xe máy giả”. Buổi tọa đàm này đã quy tụ sự tham gia của các chuyên gia giao thông, lực lượng quản lý thị trường, cảnh sát giao thông và đại diện người tiêu dùng nhằm cảnh báo về mối nguy từ những mặt hàng giả, hàng nhái len lỏi vào đời sống hằng ngày của người điều khiển xe máy.
Các linh kiện như má phanh, lốp, nhông xích, thậm chí cả khung sườn xe đều bị làm giả; bán với giá thấp hơn 30–50% so với hàng chính hãng. Nhiều tiệm sửa xe vì lợi nhuận đã trà trộn hàng thật và hàng nhái nhằm qua mắt khách hàng. Người tiêu dùng không có kinh nghiệm khó nhận biết đến khi sự cố xảy ra mới tá hỏa.
Theo quy định, người điều khiển hoặc ngồi sau xe máy phải đội mũ bảo hiểm đạt quy chuẩn, nếu vi phạm bị xử phạt từ 400.000 – 600.000 đồng. Tuy nhiên, nhiều người vẫn sử dụng mũ giả chỉ để đối phó với lực lượng chức năng hoặc viện lý do “mất mũ”, “ở gần nhà”.
Bà Đại Khả Quỳnh, Trưởng ban Sở hữu trí tuệ và Chống hàng giả của VAMM, cho biết mũ và phụ tùng giả ngày càng tinh vi: in tên thương hiệu, tem hợp quy, tem chống giả, mã QR y như thật. Thậm chí, trên mũ còn ghi chú nhỏ “không dùng cho người điều khiển mô tô, xe máy”, khiến phần đông người tiêu dùng nhầm tưởng là sản phẩm hợp pháp .
Ông Nguyễn Viết Hồng cũng cảnh báo: “Phần lớn người dùng không được hướng dẫn đầy đủ để phân biệt hàng giả – hàng thật, nhiều khi còn tự tin sử dụng hàng kém chất lượng vì rẻ…”
Thủ thuật làm giả ngày một tinh vi, từ sử dụng vật liệu tái chế rẻ tiền, in tem giả, tới bán sỉ trên mạng xã hội và thương mại điện tử – khiến việc kiểm soát, xử lý gặp nhiều khó khăn
Cơ quan chức năng, trong đó có Cục Quản lý thị trường và CSGT, đã quyết liệt hơn trong việc kiểm tra, xử lý các điểm bán mũ, phụ tùng giả. Riêng trong nửa đầu năm 2025, VAMM phối hợp xử lý 177 vụ vi phạm và thu giữ hơn 2.000 sản phẩm giả; năm 2024 là 342 vụ với hơn 17.000 đơn vị bị tịch thu.
Thượng tá Nguyễn Văn Bình đề nghị cần tăng mức phạt, cả người bán lẫn người tiêu dùng sử dụng hàng giả, để tạo sức răn đe tốt hơn.
Ứng dụng công nghệ hiện đại
Ông Nguyễn Tiến Đạt đề xuất áp dụng tem QR code, truy xuất nguồn gốc điện tử cho mũ và phụ tùng. Đồng thời cần thống nhất đầu mối kiểm soát để tránh chồng chéo giữa các đơn vị quản lý.
Tuyên truyền, tập huấn nâng cao nhận thức
VAMM đã phối hợp tổ chức các chương trình tại Hà Nội, Thái Nguyên, Bình Định, Đắk Nông, Phú Yên, nâng cao khả năng nhận biết hàng giả của người tiêu dùng và lực lượng quản lý.
Chiến dịch “Toàn dân đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn” do VAMM, Ủy ban ATGT Quốc gia, Công an TP Hà Nội phối hợp ghi nhận tỷ lệ đội đúng chuẩn tăng nhanh chóng – từ 1.004 lên 1.946 trường hợp, tương đương mức tăng 95%
Cuối cùng, để bảo vệ an toàn giao thông và tính mạng người dân, mỗi người – là người tiêu dùng, doanh nghiệp, hay công chức – đều phải chung tay, từ việc từ chối mua mũ và phụ tùng giả, đến giám sát và tố cáo các hành vi làm giả. Chỉ khi “có cầu bằng không, hàng giả không còn chỗ sống”, chúng ta mới xây dựng được một thị trường xe máy minh bạch, an toàn và bền vững.
Phụ tùng xe máy giả – hiểm họa chết người
Theo ông Nguyễn Viết Hồng, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP.HCM, việc sử dụng phụ tùng giả không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn đe dọa trực tiếp đến tính mạng. Chỉ cần một bộ má phanh không đảm bảo chất lượng, sau vài tuần sử dụng, có thể gây mất phanh; một chiếc lốp xe giá rẻ kém chất lượng thậm chí có thể nổ giữa đường, đe dọa người tham gia giao thông.Các linh kiện như má phanh, lốp, nhông xích, thậm chí cả khung sườn xe đều bị làm giả; bán với giá thấp hơn 30–50% so với hàng chính hãng. Nhiều tiệm sửa xe vì lợi nhuận đã trà trộn hàng thật và hàng nhái nhằm qua mắt khách hàng. Người tiêu dùng không có kinh nghiệm khó nhận biết đến khi sự cố xảy ra mới tá hỏa.
Mũ bảo hiểm giả – mối đe dọa cận kề tính mạng
Bên cạnh phụ tùng, mũ bảo hiểm giả cũng rình rập hiểm họa chết người. Thượng tá Nguyễn Văn Bình – Phó trưởng phòng CSGT Công an TP.HCM – cho biết đã xử lý nhiều vụ tai nạn có nạn nhân đội mũ không đạt chuẩn: mũ nhẹ, vỏ mỏng, đệm xốp không đủ tiêu chuẩn, mà chỉ có “hình dáng giống mũ thật”. Những mũ này không thể bảo vệ người dùng khi va chạm, thậm chí còn gây hậu quả nặng hơn.
Theo quy định, người điều khiển hoặc ngồi sau xe máy phải đội mũ bảo hiểm đạt quy chuẩn, nếu vi phạm bị xử phạt từ 400.000 – 600.000 đồng. Tuy nhiên, nhiều người vẫn sử dụng mũ giả chỉ để đối phó với lực lượng chức năng hoặc viện lý do “mất mũ”, “ở gần nhà”.
Hàng giả của ngày hôm nay: tinh vi đến khó nhận biết
Bà Đại Khả Quỳnh, Trưởng ban Sở hữu trí tuệ và Chống hàng giả của VAMM, cho biết mũ và phụ tùng giả ngày càng tinh vi: in tên thương hiệu, tem hợp quy, tem chống giả, mã QR y như thật. Thậm chí, trên mũ còn ghi chú nhỏ “không dùng cho người điều khiển mô tô, xe máy”, khiến phần đông người tiêu dùng nhầm tưởng là sản phẩm hợp pháp .
Ông Nguyễn Viết Hồng cũng cảnh báo: “Phần lớn người dùng không được hướng dẫn đầy đủ để phân biệt hàng giả – hàng thật, nhiều khi còn tự tin sử dụng hàng kém chất lượng vì rẻ…”
Thủ đoạn sản xuất, buôn bán hàng giả – cực kỳ tinh vi
Theo ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chi cục trưởng Quản lý thị trường TP.HCM, các đối tượng làm giả đã áp dụng chế độ “du kích”: xưởng đặt ở khu hẻo lánh, chia nhỏ quy trình, phân tán từng bộ phận. Thành phẩm được vận chuyển nhỏ giọt để tránh bị phát hiện. Họ còn trộn lẫn hàng thật với hàng giả để qua mắt cả người tiêu dùng và lực lượng quản lýThủ thuật làm giả ngày một tinh vi, từ sử dụng vật liệu tái chế rẻ tiền, in tem giả, tới bán sỉ trên mạng xã hội và thương mại điện tử – khiến việc kiểm soát, xử lý gặp nhiều khó khăn
Chiến lược đối phó: pháp lý, công nghệ và nâng cao nhận thức
Tăng cường kiểm tra – xử lý nghiêmCơ quan chức năng, trong đó có Cục Quản lý thị trường và CSGT, đã quyết liệt hơn trong việc kiểm tra, xử lý các điểm bán mũ, phụ tùng giả. Riêng trong nửa đầu năm 2025, VAMM phối hợp xử lý 177 vụ vi phạm và thu giữ hơn 2.000 sản phẩm giả; năm 2024 là 342 vụ với hơn 17.000 đơn vị bị tịch thu.
Thượng tá Nguyễn Văn Bình đề nghị cần tăng mức phạt, cả người bán lẫn người tiêu dùng sử dụng hàng giả, để tạo sức răn đe tốt hơn.
Ứng dụng công nghệ hiện đại
Ông Nguyễn Tiến Đạt đề xuất áp dụng tem QR code, truy xuất nguồn gốc điện tử cho mũ và phụ tùng. Đồng thời cần thống nhất đầu mối kiểm soát để tránh chồng chéo giữa các đơn vị quản lý.
Tuyên truyền, tập huấn nâng cao nhận thức
VAMM đã phối hợp tổ chức các chương trình tại Hà Nội, Thái Nguyên, Bình Định, Đắk Nông, Phú Yên, nâng cao khả năng nhận biết hàng giả của người tiêu dùng và lực lượng quản lý.
Chiến dịch “Toàn dân đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn” do VAMM, Ủy ban ATGT Quốc gia, Công an TP Hà Nội phối hợp ghi nhận tỷ lệ đội đúng chuẩn tăng nhanh chóng – từ 1.004 lên 1.946 trường hợp, tương đương mức tăng 95%
Vai trò then chốt của người tiêu dùng và doanh nghiệp
- Người tiêu dùng: cần nâng cao cảnh giác, chỉ mua mũ và phụ tùng từ đại lý chính hãng, yêu cầu hoá đơn, chứng từ và kiểm tra tem, mã chống giả. Như ý kiến của ông Hồng: “Không có cầu, hàng giả hết đất sống” .
- Doanh nghiệp chính hãng: cần mạnh dạn tố cáo hàng giả, ứng dụng công nghệ tem QR, tuyên truyền rõ ràng nguồn gốc sản phẩm đến người dùng ().
- Cơ quan chức năng: phải phối hợp chặt chẽ, triển khai đồng bộ giữa truyền thông, kiểm tra, chế tài và ứng dụng công nghệ, xác định rõ trách nhiệm từng cơ quan liên quan ().
Kết luận: chung tay hướng tới thị trường xe máy an toàn
Buổi tọa đàm “Hiểm họa từ mũ bảo hiểm và phụ tùng xe máy giả” do VAMM và VTV9 tổ chức đã đổ hồi chuông mạnh mẽ về nguy cơ hàng giả – một sát thủ âm thầm rình rập người dùng. Từ thực trạng đáng báo động, buổi tọa đàm đã đưa ra các giải pháp căn cơ: tăng cường giám sát xử phạt, áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc, cùng các chiến dịch tuyên truyền mang lại hiệu quả rõ rệt tại nhiều địa phương.Cuối cùng, để bảo vệ an toàn giao thông và tính mạng người dân, mỗi người – là người tiêu dùng, doanh nghiệp, hay công chức – đều phải chung tay, từ việc từ chối mua mũ và phụ tùng giả, đến giám sát và tố cáo các hành vi làm giả. Chỉ khi “có cầu bằng không, hàng giả không còn chỗ sống”, chúng ta mới xây dựng được một thị trường xe máy minh bạch, an toàn và bền vững.
