Trong thực tế, một số tài xế, đặc biệt là tài xế mới vẫn tỏ ra khá lúng túng trong việc bật - tắt và điều chỉnh các chế độ đèn khác nhau. Điều này gây ảnh hưởng đến độ an toàn khi xe lưu thông trên đường. Đôi khi còn bị tài xế xử phạt vì sử dụng không đúng đèn vào từng khu vực khác nhau.
Vì vậy, nắm rõ tác dụng cũng như cách bật tắt, điều chỉnh hệ thống đèn pha, cos, xi nhan hay đèn sương mù... trên ô tô được xem như bài học vỡ lòng quan trọng với những “tài mới”.
Các loại đèn trên ô tô:
Đèn chiếu sáng trước với 2 chế độ chiếu gần (đèn cos) và chiếu xa (đèn pha): đèn cốt (cos) làm nhiệm vụ chiếu sáng ở khoảng gần trước đầu xe và đèn pha (far) làm nhiệm vụ chiếu sáng ở khoảng cách xa hơn. Tuy nhiên, nhiều người lái, đặc biệt là người điều khiển xe máy, lại không phân biệt được khi nào nên dùng đèn cốt, khi nào nên dùng đèn pha. Khi di chuyển trong phố vào buổi tối, người lái phải sử dụng đèn cốt làm đèn chiếu sáng liên tục để đảm bảo khả năng quan sát và không gây ảnh hưởng tới các phương tiện đi ngược chiều cũng như cùng chiều. Đèn pha chỉ sử dụng trong trường hợp không có phương tiện đi ngược chiều hoặc cùng chiều phía trước đầu xe. Người lái cũng có thể sử dụng thêm đèn pha để hỗ trợ quan sát xa hơn trên đường trường.
Đèn định vị ban ngày (Daytime Running Light): Với các dòng xe máy, ô tô đời mới, đèn định vị ban ngày thường được áp dụng công nghệ LED để tăng tính thẩm mỹ cũng như khả năng nhận diện. Tuy nhiên, với một số xe đời cũ thì chỉ được trang bị đèn DRL dạng sợi đốt
Đèn báo rẽ (đèn signal): Đèn xi-nhan trên các loại phương tiện đều được quy đình nằm lệch về hai bên thân xe và có màu sắc nhận biết là màu cam. Tác dụng của đèn này là để người lái xe báo hiệu hướng di chuyển của mình cho các phương tiện khác thông qua việc bật/tắt đèn xi-nhan theo hướng mà mình muốn đi tiếp
Đèn sương mù (đèn cản, đèn gầm - hay còn gọi là đèn đờ mi): Đèn sương mù làm nhiệm vụ tăng khả năng nhận biết cho các phương tiện phía trước và phía sau trong điều kiện trời nhiều sương hoặc bụi làm giảm khả năng quan sát của người lái. Đèn sương mù thường được trang bị ánh sáng vàng để tạo đặc trưng nhận diện. Vị trí đèn sương mù thường đặt thấp phía dưới trước đầu xe để tránh làm chói mắt người lái chạy đối diện
Bên cạnh đó, trên xe còn có một số loại đèn khác như đèn báo phanh, đèn soi biển số, đèn báo phanh phụ (thường đặt trên cao),…
Các cách điều chỉnh đèn xe
Nhiều tài xế mới thường chưa phân biệt được hết các loại đèn. Đơn cử nhiều người còn chưa phân biệt được đèn gầm (đờ mi) và đèn gần (đèn cos). Nhiều tài xế đã từng bị phạt khi vào hầm bật đèn gầm mà không biết quy định là phải mở đèn gần (đèn cos).
Để mở đèn chiếu sáng phía trước, người lái chỉ cần xoay công tắc điều khiển về ký hiệu đèn pha (thường có biểu tượng ba vạch ngang theo hình của đèn pha). Khi được bật, đèn chiếu sáng phía trước của xe sẽ thường mặc định ở chế độ chiếu gần (cos). Để chuyển sang chế độ đèn chiếu xa (pha), người lái chỉ cần đẩy cần điều khiển tích hợp bên trái trụ vô lăng về phía trước.
Lúc này, trên mặt đồng hồ sẽ hiển thị biểu tượng đèn sáng xanh (biểu tượng ba vạch ngang theo hình của đèn pha) để báo hiệu cho người lái xe đang bật đèn pha. Ngược lại, khi kéo cần về phía sau (phía người lái) đèn sẽ chuyển sang chế độ chiếu gần (cos).
Trong một số trường hợp, để phát tín hiệu cảnh báo cho xe phía trước, người lái có thể nháy đèn pha, thông qua việc đẩy, trả cần điều khiển tích hợp bên trái trụ vô lăng ít nhất 1 - 2 lần liên tiếp về phía sau (phía người lái).
Khi cần chuyển làn đường hoặc chuyển hướng… người lái cũng sử dụng cần điều khiển tích hợp bên trái trụ vô lăng để mở đèn xi nhan. Cụ thể, để bật đèn xi nhan phải, người lái gạt cần này lên trên. Ngược lại, khi gạt xuống phía dưới, xi nhan trái sẽ được mở.
Tương tự, để bật đèn sương mù, đèn định vị ban ngày DRL… người lái chỉ cần xoay công tắc điều khiển lần lượt về ký hiệu chỉ biểu tượng hai loại đèn này. Mỗi xe có cách thiết kế công tắc điều chỉnh đèn khác nhau, vì vậy để có thể nắm rõ, người dùng nên đọc sách hướng dẫn sử dụng kèm theo xe.
Với những xe sử dụng núm vặn, người lái sẽ có cái nhìn trực quan và dễ dàng thao tác hơn so với cần gạt truyền thống. Lúc này, vị trí cần gạt truyền thống bên trái vô lăng chỉ còn sử dụng để chuyển đổi các chế độ pha-cos và đèn báo rẽ.
Vì vậy, nắm rõ tác dụng cũng như cách bật tắt, điều chỉnh hệ thống đèn pha, cos, xi nhan hay đèn sương mù... trên ô tô được xem như bài học vỡ lòng quan trọng với những “tài mới”.
Các loại đèn trên ô tô:
Đèn chiếu sáng trước với 2 chế độ chiếu gần (đèn cos) và chiếu xa (đèn pha): đèn cốt (cos) làm nhiệm vụ chiếu sáng ở khoảng gần trước đầu xe và đèn pha (far) làm nhiệm vụ chiếu sáng ở khoảng cách xa hơn. Tuy nhiên, nhiều người lái, đặc biệt là người điều khiển xe máy, lại không phân biệt được khi nào nên dùng đèn cốt, khi nào nên dùng đèn pha. Khi di chuyển trong phố vào buổi tối, người lái phải sử dụng đèn cốt làm đèn chiếu sáng liên tục để đảm bảo khả năng quan sát và không gây ảnh hưởng tới các phương tiện đi ngược chiều cũng như cùng chiều. Đèn pha chỉ sử dụng trong trường hợp không có phương tiện đi ngược chiều hoặc cùng chiều phía trước đầu xe. Người lái cũng có thể sử dụng thêm đèn pha để hỗ trợ quan sát xa hơn trên đường trường.
Đèn định vị ban ngày (Daytime Running Light): Với các dòng xe máy, ô tô đời mới, đèn định vị ban ngày thường được áp dụng công nghệ LED để tăng tính thẩm mỹ cũng như khả năng nhận diện. Tuy nhiên, với một số xe đời cũ thì chỉ được trang bị đèn DRL dạng sợi đốt
Đèn báo rẽ (đèn signal): Đèn xi-nhan trên các loại phương tiện đều được quy đình nằm lệch về hai bên thân xe và có màu sắc nhận biết là màu cam. Tác dụng của đèn này là để người lái xe báo hiệu hướng di chuyển của mình cho các phương tiện khác thông qua việc bật/tắt đèn xi-nhan theo hướng mà mình muốn đi tiếp
Đèn sương mù (đèn cản, đèn gầm - hay còn gọi là đèn đờ mi): Đèn sương mù làm nhiệm vụ tăng khả năng nhận biết cho các phương tiện phía trước và phía sau trong điều kiện trời nhiều sương hoặc bụi làm giảm khả năng quan sát của người lái. Đèn sương mù thường được trang bị ánh sáng vàng để tạo đặc trưng nhận diện. Vị trí đèn sương mù thường đặt thấp phía dưới trước đầu xe để tránh làm chói mắt người lái chạy đối diện
Bên cạnh đó, trên xe còn có một số loại đèn khác như đèn báo phanh, đèn soi biển số, đèn báo phanh phụ (thường đặt trên cao),…
Các cách điều chỉnh đèn xe
Nhiều tài xế mới thường chưa phân biệt được hết các loại đèn. Đơn cử nhiều người còn chưa phân biệt được đèn gầm (đờ mi) và đèn gần (đèn cos). Nhiều tài xế đã từng bị phạt khi vào hầm bật đèn gầm mà không biết quy định là phải mở đèn gần (đèn cos).
Để mở đèn chiếu sáng phía trước, người lái chỉ cần xoay công tắc điều khiển về ký hiệu đèn pha (thường có biểu tượng ba vạch ngang theo hình của đèn pha). Khi được bật, đèn chiếu sáng phía trước của xe sẽ thường mặc định ở chế độ chiếu gần (cos). Để chuyển sang chế độ đèn chiếu xa (pha), người lái chỉ cần đẩy cần điều khiển tích hợp bên trái trụ vô lăng về phía trước.
Lúc này, trên mặt đồng hồ sẽ hiển thị biểu tượng đèn sáng xanh (biểu tượng ba vạch ngang theo hình của đèn pha) để báo hiệu cho người lái xe đang bật đèn pha. Ngược lại, khi kéo cần về phía sau (phía người lái) đèn sẽ chuyển sang chế độ chiếu gần (cos).
Trong một số trường hợp, để phát tín hiệu cảnh báo cho xe phía trước, người lái có thể nháy đèn pha, thông qua việc đẩy, trả cần điều khiển tích hợp bên trái trụ vô lăng ít nhất 1 - 2 lần liên tiếp về phía sau (phía người lái).
Khi cần chuyển làn đường hoặc chuyển hướng… người lái cũng sử dụng cần điều khiển tích hợp bên trái trụ vô lăng để mở đèn xi nhan. Cụ thể, để bật đèn xi nhan phải, người lái gạt cần này lên trên. Ngược lại, khi gạt xuống phía dưới, xi nhan trái sẽ được mở.
Tương tự, để bật đèn sương mù, đèn định vị ban ngày DRL… người lái chỉ cần xoay công tắc điều khiển lần lượt về ký hiệu chỉ biểu tượng hai loại đèn này. Mỗi xe có cách thiết kế công tắc điều chỉnh đèn khác nhau, vì vậy để có thể nắm rõ, người dùng nên đọc sách hướng dẫn sử dụng kèm theo xe.
Với những xe sử dụng núm vặn, người lái sẽ có cái nhìn trực quan và dễ dàng thao tác hơn so với cần gạt truyền thống. Lúc này, vị trí cần gạt truyền thống bên trái vô lăng chỉ còn sử dụng để chuyển đổi các chế độ pha-cos và đèn báo rẽ.
