Hạng D
2/12/03
1.500
3.831
113
Vietnam
Tìm hiểu hệ thống lái cả 4 bánh sắp được áp dụng trên xe thương mại
Trong kế hoạch sản xuất được công bố mới đây, Porsche cho biết trong tương lai các mẫu xe thể thao hạng sang sẽ được trang bị hệ thống “Lái cả 4 bánh” (four-wheels steering).[pagebreak][/pagebreak]

Tháng trước, ZF-nhà sản xuất thiết bị ô tô Đức cũng tuyên bố sẽ đưa hệ thống AKC (Active Kinematics Control) được dịch là “Kiểm soát Chuyển động Chủ động” lên dây chuyền sản xuất. Vậy “lái cả 4 bánh” và AKC là gì ?

“Lái cả 4 bánh” hay “lái tất cả các bánh” và “Kiểm soát Chuyển động Chủ động” (AKC) chỉ là một. Công nghệ an toàn tiên tiến này được ZF và Porsche hợp tác phát triển. Tên AKC còn được gọi là ARAK (Điều khiển chuyển động trục sau chủ động) do các nhà cung cấp thiết bị đặt, còn tên “lái cả 4 bánh” (4 wheels steering) do nhà sản xuất ô tô đặt để người tiêu dùng dễ hiểu.
Tìm hiểu hệ thống lái cả 4 bánh sắp được áp dụng trên xe thương mại
“Lái cả 4 bánh “ hoặc “lái tất cả các bánh” (4WS, AWS) hoàn toàn khác với “dẫn động 4 bánh” và “dẫn động tất cả các bánh” (4WD, AWD). Chức năng của 4WS, AWS là chuyển hướng lăn của bánh xe.

Hiện nay, hầu hết xe lưu thông trên đường đều được điều hướng bởi 2 bánh trước. Còn 4WS hoặc AWS điều chỉnh hướng di chuyển của xe bằng cả 4 bánh. Hệ thống này hoàn toàn khác biệt với 4WD hoặc AWD là hệ thống có chức năng truyền dẫn mô men xoắn đến tất cả các bánh xe.

Sự ra đời của công nghệ “lái cả 4 bánh”

Phần nhiều tai nạn giao thông xảy ra khi xe bẻ lái ở những khúc quanh hay khi phải chuyển hướng để tránh chướng ngại vật. Hệ thống “ Ổn định Điện tử” (Electronic Stability Program –ESP) ra đời, đã góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông trong tình huống xe phải chuyển hướng di chuyển. Nhưng công nghệ ESP chủ yếu là phát hiện hiện tượng bánh xe bị trượt dọc và xử lý hiện tượng này bằng cách giảm ga (nếu phát hiện cả 4 bánh bị trượt) hoặc khi các cảm biến phát hiện 1 hoặc 2 bánh xe bị mất ma sát, sẽ kích hoạt hệ thống ABS (chống bó phanh), tự động nhắp phanh 1 giây trên 20 lần để giảm tốc độ quay của bánh xe bị trượt, giúp cho xe chạy ổn định.

Như vậy, thực chất của ESP với sự trợ giúp của ABS là giúp xe chống trượt theo chiều dọc bằng cách giảm tốc độ xe hoặc từng bánh xe. Điều này có thể khiến những người đam mê tốc độ mất đi hứng thú.

Nguyên lý vận hành của công nghệ lái cả 4 bánh

Khi chạy ở tốc độ nhanh hơn 60 km/giờ. Xe thường bị tai nạn tại những khúc quanh do hiện tượng “oversteering” (lái quá đà” gây nên. Nguyên lý hoạt động của 4WS là loại trừ hiện tượng oversteering.
Khi bẻ lái, từ chuyển động thẳng xe chuyển sang chuyển động cong. Điều này không diễn ra cùng 1 lúc đối với cả 4 bánh nếu xe được chuyển hướng bằng 2 bánh trước. Khi 2 bánh trước chuyển hướng lăn, tùy theo góc lái lớn hay nhỏ, 2 bánh trước sẽ bị trượt dọc, tốc độ di chuyển giảm đi. Nhưng 2 bánh sau vẫn giữ tốc độ như trước, do vậy 2 bánh sau sẽ bị trượt ngang (hiện tượng quăng đuôi).

Khi xe bị quăng đuôi, vị trí tay lái đối với thân xe không đổi nhưng đối với mặt đường bánh xe bị chuyển hướng nhiều hơn mong muốn của người lái, được gọi là oversteering. Lúc này xe có thể lao khỏi mặt đường hay va chạm vào những xe khác.
Đối với xe trang bị ESP, khi cảm biến phát hiện xe bị trượt ngang, ESP sẽ loại trừ hiện tượng oversteering bằng cách áp dụng ABS lên 2 bánh sau, bánh sau phía ngoài được phanh nhiều hơn bánh bên trong, giúp cho xe di chuyển cân bằng, tuy nhiên xe bị giảm tốc độ.
Tìm hiểu hệ thống lái cả 4 bánh sắp được áp dụng trên xe thương mại
Hệ thống “lái cả 4 bánh” loại trừ hiện tượng oversteering, quăng đuôi xe ra phía ngoài bằng biện pháp bẻ lái 2 bánh sau vào phía trong (cùng chiều với hướng lái của 2 bánh trước). Biện pháp này giúp cho xe được ổn định mà không phải hy sinh tốc độ.

Khi xe chạy ở tốc độ dưới 50 km/giờ, 2 bánh sau được bẻ lái ngược chiều với 2 bánh trước, giúp cho xe có thể chuyển hướng ở những khúc quanh gắt.

Porsche biết, tùy theo tốc độ xe, 2 bánh sau có thể bẻ lái 1 góc lên đến 2,8 hoặc 3 độ. Khi xe di chuyển ở tốc độ dưới 50 km/giờ, 2 bánh sau bẻ lái ngược với hướng lái 2 bánh trước, xe có chiều dài biểu kiến ngắn hơn 25 cm, giúp cho xe có thể lái vào những cua gắt hơn, điều này đặc biệt quan trọng khi tìm chỗ đỗ ở những bãi xe chật hẹp.

Khi xe di chuyển ở tốc độ trên 80 km/giờ, 2 bánh xe sau song song với 2 bánh trước, hệ thống lái cả 4 bánh giúp cho xe có chiều dài biểu kiến tăng thêm 50 cm, giúp cho xe chuyển hướng ổn định hơn và đáp ứng nhanh chóng hơn.
Hệ thống “lái cả 4 bánh” được các nhà sản xuất ô tô hàng đầu thế giới nghiên cứu từ năm 1989 nhưng do những hạn chế về công nghệ điều khiển xe bằng hệ thống cơ khí nên không phát triển được. Mãi đến gần đây với sự phát triển của công nghệ vi tính và hệ thống điều khiển “wire by wire” ZF và Porsche mới thực hiện thành công trên chiếc Porsche models 911 Turbo và 911 GT3.

Với việc ZF đưa công nghệ “lái cả 4 bánh” vào sản xuất đại trà, hứa hẹn sang năm nhiều mẫu xe hiệu suất cao cao cấp sẽ được trang bị hệ thống lái tiên tiến này. Và trong tương lai không xa, bên cạnh công nghệ ESP, những xe phổ thông trung cấp sẽ được trang bị 4WS.
Theo Autocarpro
 
Hạng C
9/7/13
972
872
93
Quá đỉnh. Chắc là đắt tiền lắm. Thôi, cứ đến khúc quanh thì giảm tốc cho an toàn và đỡ tốn kém.
 
Hạng D
7/7/13
4.000
17.426
113
Tan Phu, HCM
Công nghệ tiên tiến, đẳng cấp. Nhưng chắc là hết đời cũng chưa được xài tới. Xe sang còn chưa có thì khi nào mới tới xe bình dân:3dlacdau:
 
Hạng B2
2/6/14
106
28
28
33
Con infinity dùng công nghệ này rồi mà, xem monster truck bên Mẽo thì 4 bánh nó đã quay hướng tít thò lò từ lâu rồi.
 
4x6 confirmed
Hạng D
2/9/08
2.187
1.701
113
Quá hay, KHKT luôn tiến lên phía trước!