Việc cấm xe chạy xăng dầu ở nội ô Hà Nội và TP.HCM để giảm ô nhiễm môi trường là một chủ trương lớn, đang được các cấp chính quyền triển khai với lộ trình cụ thể. Đây là vấn đề có nhiều ý kiến trái chiều, cần được xem xét toàn diện cả về lợi ích môi trường lẫn tác động kinh tế - xã hội.
View attachment 3337675
Có nên cấm xe xăng dầu nội đô?
- Giảm ô nhiễm không khí: Đây là mục tiêu chính và quan trọng nhất. Khí thải từ xe máy, ô tô chạy xăng dầu là nguồn gây ô nhiễm lớn, đặc biệt là bụi mịn PM2.5, NO2, CO... gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng (bệnh hô hấp, tim mạch, ung thư...). Việc cấm xe xăng dầu sẽ giúp cải thiện chất lượng không khí đáng kể, mang lại môi trường sống trong lành hơn cho người dân đô thị.
View attachment 3337674
- Giảm tiếng ồn: Xe điện hoạt động êm ái hơn nhiều so với xe xăng dầu, góp phần giảm thiểu ô nhiễm tiếng ồn trong nội đô, nâng cao chất lượng cuộc sống.
- Thúc đẩy giao thông xanh: Khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng phương tiện công cộng, xe điện, xe đạp... giúp phát triển hệ thống giao thông bền vững, thân thiện với môi trường.
- Nâng cao hình ảnh đô thị: Hà Nội và TP.HCM sẽ trở thành những thành phố xanh, hiện đại hơn, thu hút du lịch và đầu tư.
- Đóng góp vào cam kết quốc tế: Việt Nam đã cam kết giảm phát thải khí nhà kính, và việc giảm phát thải từ giao thông đô thị là một bước đi quan trọng để hiện thực hóa cam kết này.
View attachment 3338865
Thách thức và những lo ngại khi cấm xe xăng dầu nội đô
View attachment 3337672
- Tác động đến người dân và sinh kế:
- Người có thu nhập thấp: Xe máy là phương tiện mưu sinh chủ yếu của đại bộ phận người dân có thu nhập thấp (tài xế công nghệ, người giao hàng, tiểu thương...). Việc cấm xe xăng dầu đột ngột có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh kế của họ nếu không có chính sách hỗ trợ chuyển đổi phù hợp (hỗ trợ mua xe điện, vay vốn ưu đãi...).
- Hạ tầng xe điện: Hệ thống trạm sạc xe điện hiện nay còn hạn chế, chủ yếu tập trung ở các khu đô thị mới hoặc trung tâm thương mại, chưa đáp ứng đủ nhu cầu khi số lượng xe điện tăng đột biến. Việc sạc pin tại nhà cũng tiềm ẩn rủi ro về an toàn cháy nổ nếu không được quản lý chặt chẽ.
- Chi phí chuyển đổi: Mua xe điện mới hoặc chuyển đổi xe hiện có sang xe điện là một khoản chi phí đáng kể đối với nhiều gia đình, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế khó khăn.
View attachment 3338860
- Thích ứng với giao thông công cộng: Hệ thống giao thông công cộng ở Hà Nội và TP.HCM dù đang được đầu tư nhưng vẫn chưa thực sự hoàn thiện, chưa thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu đi lại của người dân, đặc biệt là vào giờ cao điểm.
View attachment 3338861
- Tác động đến doanh nghiệp: Các doanh nghiệp vận tải, giao hàng, du lịch... sẽ phải đầu tư chuyển đổi đội xe, kéo theo chi phí tăng cao và có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
- Khó khăn trong quản lý và thực thi:
- Phân vùng và lộ trình: Việc xác định vùng cấm, lộ trình cấm cần phải rõ ràng, minh bạch và có sự đồng thuận của người dân.
- Kiểm soát khí thải: Việc kiểm soát khí thải của các phương tiện lưu thông, đặc biệt là xe cũ, cần được thực hiện chặt chẽ và thường xuyên.
Lộ trình và chính sách hỗ trợ đang được triển khai/đề xuất:
View attachment 3337676
- Hà Nội:
- Từ 1/7/2026: Không có xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Vành đai 1 bao gồm các tuyến phố trung tâm như Trần Nhật Duật, Trần Quang Khải, Trần Khánh Dư, Đại Cồ Việt, Xã Đàn, Lê Duẩn, Văn Miếu, Quốc Tử Giám, Phan Đình Phùng, Quán Thánh, Thanh Niên, Yên Phụ...
- Từ 1/1/2028: Hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1 và Vành đai 2.
- Từ năm 2030: Tiếp tục mở rộng thực hiện trong Vành đai 3.
- Hà Nội đang dự kiến các chính sách hỗ trợ người dân chuyển đổi phương tiện như hỗ trợ đổi xe, cấp vốn vay để mua xe điện.
- TP.HCM:
View attachment 3338862
- Dự kiến lập 3 vùng phát thải thấp và có lộ trình chuyển đổi phương tiện từ xe xăng sang xe điện, hướng tới mục tiêu 100% giao thông điện vào giai đoạn 2040-2050.
- Đang xây dựng chương trình chuyển đổi xe điện cho toàn bộ tài xế công nghệ 2 bánh và giao hàng.
- Đề xuất chính sách hỗ trợ từ TP.HCM cho shipper, tài xế công nghệ và người dân mua mới xe máy điện (hỗ trợ lệ phí trước bạ, lãi suất vay cố định).
- Kiến nghị trung ương miễn thuế GTGT, lệ phí trước bạ, lệ phí cấp giấy đăng ký và biển số lần đầu cho xe máy điện trong 2 năm kể từ 1/1/2026.
Kinh nghiệm từ các nước trên thế giới về việc cấm/hạn chế/chuyển đổi ra sao?
Nhiều thành phố lớn trên thế giới đã và đang áp dụng các chính sách hạn chế, cấm xe xăng dầu trong nội đô như London, Paris, Oslo, Amsterdam... Các thành phố này thường đi kèm với việc phát triển mạnh mẽ giao thông công cộng, hệ thống trạm sạc, và các chính sách ưu đãi cho phương tiện xanh.
View attachment 3338863
Cấm xe chạy xăng dầu ở nội ô Hà Nội và TP.HCM là việc nên làm nhưng cần có lộ trình và chính sách hỗ trợ
View attachment 3337673
Việc cấm xe chạy xăng dầu ở nội ô Hà Nội và TP.HCM để giảm ô nhiễm môi trường là một chủ trương nên làm về lâu dài, mang lại nhiều lợi ích to lớn về môi trường và sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, để chính sách này thành công và không gây "sốc" cho người dân, cần có một lộ trình cụ thể, rõ ràng, khả thi, đi kèm với chính sách hỗ trợ mạnh mẽ, toàn diện (tài chính, hạ tầng sạc, giao thông công cộng) để đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi xanh này. Sự đồng thuận và ủng hộ của người dân là yếu tố then chốt để thực hiện thành công chủ trương này.
>>> Xem thêm:
