RE: Vì sao dễ lật ?
Các giải thíchtrên đây thiên về lý giải lực quán tính , đó là phần có trong nguyên nhân , nhưng chưa phải là yếu tố gây khác bịêt về tính ổn định của Hệ thống xe kéo Móc .
Bạn lưu ý rằng : Xe và móc cùng chuyển đọng với một vận tốc , không thể có chuyện Móc chạy nhanh hay chậm hơn xe . Nếu lái xe với trực giác hãm tóc độ thì Móc cũng hãm theo chứ ?
Việc xe kéo móc bị lật ở những cung đường thông thường không cho phép ta nghĩ rằng xe kéo Móc bị lật do phải cua gấp hơn , chúng ta đang so sánh trong thực tế cùng một tình hình đường sá mà !
Trên cùng một bán kính quay vòng với cùng một tốc độ , lực quán tính phụ thuộc vào khối lượng vật chuyển động , các lực quán tính xuất hiện trên Móc cũng giống như ở thân xe kéo , kể cả khi gia tốc cũng như khi giảm tốc . Cho nên khôngthể tìm thấy các ngoại lực đặc biệt nào làm lật Móc , mà có lẽ nên nghiên cứu theo xu hướng phân phối điểm đặt lực !
Bởi vậy , bản chất của việc Móc dễ lật nằm ở một chuyện sâu xa hơn và cũng ...đơn giản hơn :
Vài ngàn năm trôi qua cho đến khi chúng ta có oto , loài người đã có bánh xe tròn để sử dụng , thậm chí còn biết làm ra các cơ cấu chuyển hướng như ở xe bò , xe ngựa kéo , cói hệ thống lái là trục nối cứng hai bánh trước , chuyển hướng theo hướng của lực kéo như ở xe thô sơ súc vật kéo mà ta thấy . Cơ cấu đấy hàng ngàn năm qua mang trong mình một nhược điểm trầm kha vô phương cứu chữa , đó là hiện tượng thu hẹp chân đế khi chuyển hướng ! , điểm đạt tải trong thay vì phân phối đều trên bốn bánh ở bốn điểm đối xứng trên mặt đất , giờ đây bị dời đi ở hai bánh trước và có xu hướng thu hẹp theo chiều ngang so vớ phương chuyển động !
Dai dẳng đến hôm nay , người ta vẫn chưa nghĩ ra cách làm thế nào để cho Rơ móc kéo theo chuyển hướng mà không làm dời đi tương quan điểm đặt bốn bánh xe so với thân Móc , điều mà chúng ta thấy rất rõ ở chiếc xe hơi ta đang sử dụng , trên xe hơi , bất luận hướng lái nào với góc lái bao nhiêu , điểm đặt bánh xe trên mặt đất hầu như không đổi , trong khi chỉ cần càng kéo của Móc xoay đi chút ít , hai bánh trước của nó đã dời gần đến trục đối xứng dọc của xe , thu hẹp chân đế chịu lực của Móc rồi !
Tai ương lật xe xảy ra với sự hỗ trợ của một kẻ tòng phạm nguy hiểm khác nữa : Đó chính là điểm đặt lực tập tại thớt quay của cặp bánh lái Móc , thay vì lực phanh tác động lên đều cả 4 bánh phân phối đều trên 4 goác của thân xe , ở móc , mặc dầu lực phanh có trên bốn bánh , nhưng khi quay vòng , điểm tác động lực do được tác động tập trung tại khớp quay ( Chứ không phải tại bốn góc ) đã vô tình tạo nên tình trạng hợp lực như ở một chiếc xe 3 bánh không hơn không kém , phản lực này đã nhân cơ hội chân đế bị thu hẹp , mô -men chống lật giảm thiểu , để ra tay xô ngã chiếc Móc !
Bao giờ người ta mới ngĩ ra cơ cấu kéo Móc mà không làm thay đồi phương ngang của của trục trước Móc???
