Trước đây hệ thống phanh của xe F1 được điều khiển thông qua hệ thống thủy lực và vì lý do an toàn cũng như yếu tố kỹ thuật mà hệ thống thủy lực phanh trên trục trước và sau là độc lập. Lực phanh phân bổ lên trục trước và sau còn được điều chỉnh tùy yêu cầu tại mỗi khúc cua, tùy vào điều kiện mặt đường (khô/ướt) và tùy từng giai đoạn của cuộc đua (xe nặng/nhẹ).
Ta cũng biết đến hệ thống KERS được sử dụng trên xe F1 từ 5 năm trở lại đây sẽ được thay thế bằng hệ thống phức tạp và có công suất lớn hơn là ERS. ERS được kết nối trực tiếp với bộ dẫn động của xe và do có công suất lớn hơn nên nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động của bộ phanh sau. Hiệu quả phanh không đơn thuận chỉ là việc giảm tốc độ chiếc xe trong khoảng thời gian nhanh nhất ở quãng đường ngắn nhất mà nằm ở sự ổn định khi phanh (brake stability) bởi nó quyết định đến kết quả thực tế của chiếc xe. Chính vì thay đổi này (sự xuất hiện của ERS thay thế KERS) FIA cho phép hệ thống phanh sau được điều khiển bởi máy tính thay vì hoàn toàn cơ khí như trước đây....và đó là tiền đề cho sự ra đời của hệ thống Brake-by-wire. Nói một cách hết sức đơn gian thì Brake-by-wire là một hệ thống điện tử có nhiệm vụ ghi nhận lực nhấn phanh của tay đua, kết hợp với thông số của bộ điều khiển ERS, thông số về output của động cơ (vòng quay và moment xoắn tại thời điểm phanh)...rồi ra lệnh cho hệ thống điều khiển má phanh "nhấn phanh" với một lực tối ưu nhất tại mỗi thời điểm trong quá trình phanh.
Vậy hệ thống mới khác gì và nó sẽ dễ sử dụng hơn hay khó hơn so với hệ thống cũ?
Hệ thống cũ nhận lực phanh trực tiếp từ lực phanh mà tay đua nhấn lên bàn đạp phanh. Lực phanh được điều chỉnh bởi chính tay đua dựa vào cảm giác của họ tại từng thời điểm của quá trình phanh (trail braking là một ví dụ điển hình). Ngoài ra lực phanh phân bổ lên trục trước sau còn được điều chỉnh thông qua hệ thống brake bias adjuster (xem hình)
Hẹ thống mới hoạt động hoàn toàn khác (như đã nói ở trên) do nó được điều khiện bằng máy tính và máy tính thì cần được lập trình nếu không máy tính cũng chỉ là đồ trang trí! Với hệ thống mới tay đua không còn nhiều lựa chọn trong việc thay đổi brake bias. Với hệ thống mới đội đua nào có khả năng lập trình cho hệ thống phanh tốt hơn sẽ giành lợi thế...nhưng nói như vậy không phải cứ có mấy anh lập trình viên siêu đẳng là giải quyết được vấn đề....
Lập trình ở đây là "mapping" tất cả các braking zone, với từng loại lốp được sử dụng, trong từng điều kiện mặt đường, tại từng thời điểm của cuộc đua....và hay thử tưởng tượng xem...việc này sẽ phức tạp thế nào....và đừng nghĩ hệ thống sẽ được lập trình phù hợp với kiểu chạy xe "driving style" cua mỗi tay đua...mỗi tay đua sẽ phải thay đổi để thích nghi với hệ thống mới.
Và cuộc đua sẽ rất thú vị...
Ta cũng biết đến hệ thống KERS được sử dụng trên xe F1 từ 5 năm trở lại đây sẽ được thay thế bằng hệ thống phức tạp và có công suất lớn hơn là ERS. ERS được kết nối trực tiếp với bộ dẫn động của xe và do có công suất lớn hơn nên nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động của bộ phanh sau. Hiệu quả phanh không đơn thuận chỉ là việc giảm tốc độ chiếc xe trong khoảng thời gian nhanh nhất ở quãng đường ngắn nhất mà nằm ở sự ổn định khi phanh (brake stability) bởi nó quyết định đến kết quả thực tế của chiếc xe. Chính vì thay đổi này (sự xuất hiện của ERS thay thế KERS) FIA cho phép hệ thống phanh sau được điều khiển bởi máy tính thay vì hoàn toàn cơ khí như trước đây....và đó là tiền đề cho sự ra đời của hệ thống Brake-by-wire. Nói một cách hết sức đơn gian thì Brake-by-wire là một hệ thống điện tử có nhiệm vụ ghi nhận lực nhấn phanh của tay đua, kết hợp với thông số của bộ điều khiển ERS, thông số về output của động cơ (vòng quay và moment xoắn tại thời điểm phanh)...rồi ra lệnh cho hệ thống điều khiển má phanh "nhấn phanh" với một lực tối ưu nhất tại mỗi thời điểm trong quá trình phanh.
Vậy hệ thống mới khác gì và nó sẽ dễ sử dụng hơn hay khó hơn so với hệ thống cũ?
Hệ thống cũ nhận lực phanh trực tiếp từ lực phanh mà tay đua nhấn lên bàn đạp phanh. Lực phanh được điều chỉnh bởi chính tay đua dựa vào cảm giác của họ tại từng thời điểm của quá trình phanh (trail braking là một ví dụ điển hình). Ngoài ra lực phanh phân bổ lên trục trước sau còn được điều chỉnh thông qua hệ thống brake bias adjuster (xem hình)
Hẹ thống mới hoạt động hoàn toàn khác (như đã nói ở trên) do nó được điều khiện bằng máy tính và máy tính thì cần được lập trình nếu không máy tính cũng chỉ là đồ trang trí! Với hệ thống mới tay đua không còn nhiều lựa chọn trong việc thay đổi brake bias. Với hệ thống mới đội đua nào có khả năng lập trình cho hệ thống phanh tốt hơn sẽ giành lợi thế...nhưng nói như vậy không phải cứ có mấy anh lập trình viên siêu đẳng là giải quyết được vấn đề....
Lập trình ở đây là "mapping" tất cả các braking zone, với từng loại lốp được sử dụng, trong từng điều kiện mặt đường, tại từng thời điểm của cuộc đua....và hay thử tưởng tượng xem...việc này sẽ phức tạp thế nào....và đừng nghĩ hệ thống sẽ được lập trình phù hợp với kiểu chạy xe "driving style" cua mỗi tay đua...mỗi tay đua sẽ phải thay đổi để thích nghi với hệ thống mới.
Và cuộc đua sẽ rất thú vị...
Chủ đề tương tự
Ngày đăng:
