Vụ việc chiếc ô tô bị bôi keo dán sắt khi đậu trong hẻm ở TP.HCM gây nhiều tranh cãi, mà còn gióng lên hồi chuông cảnh báo về văn hóa ứng xử hiện nay.
Khi “ghét thì phá”
Đậu xe sai chỗ, chắn lối đi hay chiếm vỉa hè, lòng đường vốn là vấn đề gây tranh cãi. Tuy nhiên, thay vì nhắc nhở trực tiếp hoặc báo chính quyền, không ít người lại chọn cách “tự xử” đầy cực đoan như:
- Bôi keo, xịt sơn bậy lên xe.
- Bẻ gương, đập kính, xì lốp.
- Đổ rác, cắm đinh, ném gạch đá.
Nguy hiểm hơn, một số người còn coi đây là “luật rừng ngầm”: “Đậu xe chắn cửa thì phải chịu bị phá, ráng chịu!”
Vì sao “văn hóa tự xử” lan rộng?
Có nhiều nguyên nhân khiến tình trạng này ngày càng phổ biến:
- Bất mãn vì đậu xe bừa bãi: Nhiều người đậu xe không quan sát, gây cản trở, chiếm lối đi chung.
- Ngại báo chính quyền: Sợ phiền phức, chậm chạp, hoặc cho rằng báo cũng không ai giải quyết.
- Thiếu kỹ năng giao tiếp: Ngại góp ý trực tiếp, dễ nóng giận, mất kiểm soát cảm xúc.
- Thiếu hiểu biết pháp luật: Không nhận thức được hành vi phá hoại tài sản là vi phạm pháp luật, có thể bị phạt nặng hoặc truy cứu hình sự.
Phá hoại xe người khác: Không chỉ mất tiền, có thể mất tự do
Về hành chính:
Theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi cố ý làm hư hỏng tài sản người khác sẽ bị:
- Phạt tiền từ 3 đến 5 triệu đồng
- Buộc bồi thường toàn bộ chi phí sửa chữa cho chủ xe.
Về hình sự:
Nếu hành vi gây thiệt hại nặng, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 178 Bộ luật Hình sự 2015:
- Thiệt hại từ 2 triệu đồng trở lên:
- Phạt tiền từ 10 đến 50 triệu đồng hoặc
- Tù từ 6 tháng đến 3 năm.
- Thiệt hại từ 50 triệu đồng trở lên hoặc dùng thủ đoạn nguy hiểm:
Trường hợp vụ bôi keo ở TP.HCM, chi phí sửa chữa lên tới hơn 80 triệu đồng, người thực hiện có thể bị khởi tố hình sự và đối mặt án tù từ 2 đến 7 năm, chưa kể bồi thường dân sự.
Bài học từ những vụ việc điển hình
Không chỉ vụ bôi keo ở TP.HCM, trong năm 2025, nhiều vụ việc phá hoại xe khác cũng đã bị xử lý:
- Xe đậu chắn cửa bị đổ sơn đỏ, thủ phạm bị phạt hành chính và buộc bồi thường toàn bộ.
- Vụ đập kính, bẻ gương xe gây thiệt hại lớn tại Hà Nội, người gây ra bị khởi tố hình sự, đối mặt án tù.
Những ví dụ này cho thấy, “tự xử” có thể khiến bản thân người vi phạm trả giá rất đắt.
Muốn xây dựng văn hóa giao thông văn minh, cần sự chung tay từ tất cả mọi người:
- Tôn trọng không gian chung: Đậu xe đúng nơi quy định, tránh chắn lối đi, cửa nhà người khác.
- Góp ý khéo léo: Thay vì phá hoại, có thể để lại lời nhắn lịch sự hoặc báo cơ quan chức năng.
- Kiềm chế cảm xúc: Hãy nhớ, phá hoại tài sản người khác là phạm pháp, có thể đi tù.
- Xử lý nghiêm các hành vi đậu xe sai quy định, đồng thời xử lý nhanh chóng các hành vi phá hoại tài sản.
- Đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng về ý thức đô thị và pháp luật liên quan.
Đô thị văn minh không chỉ nằm ở việc đậu xe đúng chỗ, mà còn ở
cách mỗi người ứng xử với nhau khi có mâu thuẫn.
Các bác nghĩ sao về vấn đề này? Đâu là giải pháp tốt nhất để hạn chế tình trạng "tự xử" như hiện nay?