Trong luật XLVPHC :Tăng nặng hay giảm nhẹ quy định vào Điều 9, 10 của Luật Xử lý vi phạm HC 2012.
--> Muốn giảm phạt, các bác phải có bản giải trình hoặc có đơn xin giảm phạt. Nếu có tình tiết giảm nhẹ thì người ra quyết định sẽ quyết định giảm, nhưng không được dưới mức thấp nhất mà điều khoản đó quy định.
---> Tăng nặng: người ra quyết định sẽ căn cứ vào tình tiết tại hiện trường, các trường hợp đã vi phạm luật trước đó... và phải được quy định trong Điều 10 thì mới được tăng nặng. Nhưng không được cao hơn mức phạt cao nhất của Điều khoản đó.
- Không có quy định : muốn giảm phạt thì phải có đơn hay văn bản giải trình xin giảm nhẹ của người vi phạm.
- Nội dung quy định tại điều 9, 10 chỉ nêu các sự kiện, tình huống, ... được xem là tình tiết giảm nhẹ tăng nặng mức phạt hành vi vp, không quy định để được xem có tình tiết này thì người vp phải làm đơn hay văn bản giải trình.
-Thẩm quyền xử lý vi phạm thuộc người có thẩm quyền được giao --> xác định tình tiết tăng giảm sẽ do người có thẩm quyền thực hiện dựa trên các chứng cứ, tài liệu, bbvp, ... (nếu là vphc lập bbvp), tình huống sự kiện thực tế xảy ra, ...(nếu là vphc không lập bbvp).
- Việc xác định tăng giảm mức phạt được thực hiện dựa trên các quy định về xử lý VPHC tại các điều : 3, 9, 10, 56 (không có bbvp), 57 (có bbvp), 59 (xác minh tình tiết của vụ việc vphc)
--> người đang thi hành công vụ hay người có thẩm quyền xử lý vphc khi thực hiện xác định các chứng cứ, tình tiết liên quan đến hành vi vp phải lập thành văn bản (khoản 2 điều 59) --> việc người vi phạm làm đơn hay giải trình để được xem xét giảm nhẹ là do tự nguyện (là 1 tài liệu có thể để bổ sung chứng cứ) chứ luật không bắt buộc phải có đơn thì mới được xem xét, việc xem xét hành vi vp có tình tiết giảm nhẹ hay tăng nặng dựa trên hồ sơ, tài liệu, sự kiện tình huống thực tế phát sinh do người xử lý vphc có được.
==-> Trong ví dụ của bác chủ thớt :
- Là hành vi vp được xử phạt tại chổ không lập biên bản --> thực hiệnxử lý vp theo điều 56.
- Là hành vi vp thuộc thẩm quyền xử lý của người đang thi hành công vụ --> xác định người vi phạm có tình tiết giảm nhẹ hay không sẽ do người đang thi hành công vụ quyết định --> nếu người đang thi hành công vụ thực hiện xử lý vp với mức phạt có tình tiết giảm nhẹ thì phải ghi tình tiết giảm nhẹ trong QĐXP.