Vài điều về NĐ71 (Nghị Định 71/2012/NĐ-CP)
Mấy hôm nay, từ café đến quán ăn, từ vỉa hè đến cao ốc, từ báo giấy đến các diễn đàn trên mạng… đi đâu cũng nghe bàn luận xốn xao về việc CP ra nghị định mới qui định phạt người đi xe “không đúng chủ”… đại khái là : “không khả thi”, “mấy ông nhà nước rảnh quá”, “không biết chính phủ nghĩ gì mà xử chuyện tao lao, ruồi bu, hành dân” hoặc nặng hơn tý thì “dốt mà làm luật”… Rồi còn tha rồi đây ra đường phải mang theo nào là đủ thứ giấy tờ phát sinh :”Hộ khẩu, khai sinh, chứng minh nhân thân,..”. Rồi một số kêu đích danh bác Đinh ra chửi … ôi thôi đủ loại comment nhưng toàn mang tính tiêu cực chủ yếu than phiền, oán trách chính phủ.
Phải chăng vì cái nghị định “trái khoáy”?
Khi xem qua các bài báo, các ý kiến phát biểu của đại diện cơ quan bảo vệ pháp luật (cụ thể la CSGT-HN) và nghiên cứu sơ qua Nghị định 71/2012/NĐ-CP (sau đây gọi là NĐ71 hoặc NĐ34 “mới”) – nghị định 34/2010/NĐ-CP (sau đây gọi tắt là NĐ34 hay NĐ34 “cũ”). Tôi thấy như thế này
(chỉ bàn về mục phạt oto và moto “không đúng chủ”):
- NĐ71 thực chất không có thêm quy định mới nhưng chỉ điều chỉnh tăng khung mức phạt so với NĐ34 “cũ” cụ thể là: (Các điều khoản trong NĐ34 sau khi thay đổi tạm gọi là NĐ34 “mới”)
ĐỐI VỚI XE MOTO, GẮN MÁY:
- Theo điểm a khoản 1 điều 33 của ND34 (cũ) thì “ Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng .
- Theo điểm e khoản 3 điều 33 của ND34 (mới) thì “ Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.200.000 đồng.
”Đối với
CHỦ XE MÔ TÔ, XE GẮN MÁY và các loại xe tương tự mô tô vi phạm...
Không chuyển quyền sở hữu phương tiện theo quy định”
ĐỐI VỚI XE OTO:
- Theo điểm đ khoản 4 điều 33 của ND34 (cũ) thì “ Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng .
- Theo điểm c khoản 6 điều 33 của ND34 (mới) thì “ Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng .
“ đối với
CHỦ XE Ô TÔ, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự ô tô vi phạm ….
Không chuyển quyền sở hữu phương tiện theo quy định”
- 2. Nhận định về NĐ71: (không bàn về quyền của chủ sở hữu theo luật dân sự)
- Tôi hoàn toàn cho rằng NĐ71 không có gì là vô lý, khó thực thi, hành dân (hay như như các than phiền) so với quy định tại NĐ34 “cũ”.
- NĐ71 thể hiện rõ quan điểm một cách rõ ràng và quyết liệt đối với các “chủ” phương tiện (tài sản) sau khi mua bán (chuyển quyền sử dụng, quyền chiếm hữu, nắm giữ và quyền định đoạt) mà cố tình không thực hiện chuyển quyền sở hữu đúng quy định pháp luật nhằm “trốn” thực hiện nghĩa vụ đóng thuế gây thất thu ngân sách nhà nước. Ngoài ra, cũng hạn chế các rắc rối tiềm tang của việc xác định chủ sử dụng phương tiện hoặc trách nhiệm liên đới của chủ sở hữu phương tiện khi xảy ra các vụ án hình sự.
- Xin nhắc lại NĐ34 cũ hay NĐ71 chỉ phạt trường hợp khi phát hiện
“CHỦ XE… KHÔNG CHUYỂN QUYỀN SỠ HỮU PHƯƠNG TIỆN THEO QUY ĐỊNH” VÀ HOÀN TOÀN KHÔNG CÓ QUY ĐỊNH “PHÁT NGƯỜI ĐI XE KHÔNG ĐÚNG CHỦ”
Vậy thực tế thực hiện NĐ71 và Người dân than phiền - Nguyên nhân do đâu?
- Báo “giật tít” sốc : Xe không chính chủ bị phạt tới 10 triệu đồng
http://vnexpress.net/gl/xa-hoi/2012/11/xe-khong-chinh-chu-bi-phat-toi-10-trieu-dong/
Với tiêu đề bài báo này thì người dân sẽ hiểu rằng NĐ71 quy định phạt người điều khiển phương tiện khi giấy tờ mang tên người khác. Nếu tiêu đề ghi là:
Xe “không chính chủ” bị phạt tới 10 triệu đồng thì người dân sẽ dễ hiểu là có cái gì đó nhập nhằng trong quan điểm xác định chủ thể của CSGT-HN.
- Theo quan điểm của CSGT-HN về việc xác định chủ thể trong trường hợp này liệu có hợp lý và đúng pháp luật?
Trước hết, xin nói rõ về các quyền cùa cá nhân hay tổ chức với tài sản theo Luật Dân Sự. Cụ thể với xe gắn máy: người “chủ” xe (nói chung có 4 quyền như sau:
- Quyền sở hữu: được ghi trên giấy đăng ký xe
- Quyền chiếm hữu, lưu giữ
- Quyền sử dụng.
- Quyền định đoạt: mua bán cho tặng, cho mướn, mượn.
Sau khi bán cho người khác : giao xe, lấy tiền, giao giấy tờ, nhưng chưa chuyển quyền thì:
- Quyền sở hữu:
Chủ cũ
- Quyền chiếm hữu, lưu giữ: đã chuyến giao chủ thể mới
- Quyền sử dụng.: đã chuyến giao chủ mới
- Quyền định đoạt: đã chuyển giao.
Nếu chỉ cho ai đó mượn thì Chủ xe đã thực hiện quyền định đoạt của mình (được phát luật công nhận).
- Quyền sở hữu:
Chủ cũ
- Quyền chiếm hữu, lưu giữ: đã chuyến giao
tạm thời cho chủ thể mới (cho đến khi hêt thời hạn cho mượn)
- Quyền sử dụng.: đã chuyến giao chủ thể mới (tạm thời) cho đến khi hết thời hạn cho mượn.
- Quyền định đoạt: có thể chuyển giao một phần (cho mượn lại – cầm cố..) hoặc không chuyển giao (tùy theo thỏa thuận khi cho mượn.
Như vậy rất khó xác định đâu là cho mượn và đâu là bán bán mà chưa thực hiện sang nhượng. Thế nhưng quyền cho mượn (định đoạt) và quyền sử dụng của người mượn (chủ thể mới) là quyền được pháp luật công nhận (theo luật dân sự - 2005). Vậy nên, quan điểm cho rằng người đi xe “không chính chủ” là chưa chuyển quyền sử dụng là không hợp lý và phạt là trái với quy định pháp luật và tinh thần của NĐ.
Mặc khác, nếu cơ quan bảo vệ pháp luật (CSGT) cho rằng chủ thể sử dụng phương tiện (không đúng tên) có dấu hiệu của việc không sang tên… thì rõ ràng đây là
dấu hiệu phạm tội trốn thuế vi phạm luật hình sự thì trách nhiệm tìm chứng cứ chứng minh là trách nhiệm của cơ quan điểu tra (luật tố tụng hình sự) chứ không phải của chủ thể sử dụng nên không có lý do gì bắt chủ thể sử dụng tài sản chứng minh là không vi phạm.
Về việc quy định mang theo giấy tờ gì khi tham gia giao thông phải do luật quy định cụ thể chứ không phải theo các quyết định suy diễn của CSGT.
"Đối với xe lưu thông trên đường, nếu CSGT kiểm tra, phát hiện không làm thủ tục sang tên đổi chủ, sẽ ra quyết định xử phạt người điều khiển, nhưng không tạm giữ phương tiện.
Còn với người đi xe của bạn bè, người thân đều phải chứng minh được chủ phương tiện là ai, như cần có sổ hộ khẩu, giấy chứng minh hoặc giấy khai sinh", đại tá Thắng nhấn mạnh. (VNExpress)
Còn vấn đề phải bàn đối tượng bi phạt theo NĐ34 hay NĐ71 là ai?
Xem xét có vi phạm luật hay có lỗi hay không thì xem 4 tính chất:
- Chủ quan:
- Khách quan: lỗi gì? Rõ ràng là lỗi “
Không chuyển quyền sở hữu phương tiện theo quy định”
- Chủ thể: Ai? Chủ xe ở đây có 4 quyền như đã nói trên. Thì lỗi không chuyển quyền sở hữu là quyền của Chủ sở hữu è chủ thể ở đây là chủ sở hữu – người đứng tên trên giấy đăng ký.
- Khách thể.
ð Vậy rõ ràng nếu có vi phạm thì người vi phạm ở đây (theo NĐ71 hay NĐ4) là chủ đứng tên giấy tờ. Không phải lỗi của người điều khiển phương tiện (chủ sử dụng) è CSGT không thể bắt họ chứng minh hay quyết định phạt hành chính.
KẾT LUẬN:
Như vậy để dân hiểu nhầm và than trách Chính phủ nói chung và NĐ71 nói riêng trong thời gian mấy này qua là trách nhiệm 1 phần của các cơ quan thông tấn báo chí (‘giật tít” sốc) và trách nhiệm chính là không hiểu rõ và suy diễn của CSGT cụ thể là CSGT-HN.