Pro
Super Moderators
11/8/08
1.170
1.978
113
Subaru AWD vs Mazda AWD.jpg
Trên thế giới, Subaru là hãng xe phổ thông hiếm hoi có hệ dẫn động bốn bánh toàn thời gian AWD được đánh giá cao. Trong khi đó Mazda lại không được nhắc tên trong lĩnh vực dẫn động bốn bánh. Tại sao lại có sự khác biệt này?

1. Kinh nghiệm phát triển hệ dẫn động AWD​

Trong lịch sử phát triển của hệ dẫn động AWD hiện đại, Subaru đóng vai trò tiên phong khi ra mắt mẫu xe Leone 4WD Estate Van vào năm 1972. Sau cột mốc này, một loạt các ông lớn từ Bắc Mỹ và Châu Âu như Jeep, Mercedes-Benz, Audi và BMW đồng loạt phát triển những hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian danh tiếng của riêng mình.

Subaru Symmetrical AWD.jpg

Hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian đối xứng Subaru Symmetrical AWD

Và cũng từ thời điểm đó đến nay, Subaru chọn hệ thống dẫn động bốn bánh đối xứng toàn thời gian Symmetrical AWD như 1 trong 4 công nghệ cốt lõi để phát triển tất cả các dòng xe của mình. Tính đến tháng 6/2021, hãng xe Nhật Bản đã đạt cột mốc quan trọng với 20 triệu xe dẫn động AWD bán ra trên toàn cầu kể từ năm 1972.

Trong khi đó, lịch sử dẫn động AWD dường như không nhắc đến Mazda. Các thông tin về Mazda và dẫn động này được chắp nối khá rời rạc, không để lại nhiều dấu ấn. Theo em tìm hiểu thì Mazda có xuất phát điểm khá tốt khi ra mắt Mazda 323 GTX sử dụng hệ dẫn động bốn bánh toàn thời gian vào tháng 10/1985, thậm chí còn trước cả Subaru WRX STI hay Mitsubishi Lancer Evolution.

Có thông tin cho rằng từ năm 1990, Mazda 323 GTX còn chuyển sang sử dụng bộ vi-sai trung tâm có khả năng biến thiên tỷ số truyền trước sau theo tỷ lệ 50:50 hoặc 60:40 trong chế độ vận hành thông thường.

Mazda 323 GTX.jpg

Mazda 323 GTX

Ngoài những thông tin trên, trong suốt lịch sử, Mazda gần như rất hiếm có những đột phá trong nghiên cứu hệ dẫn động AWD. Hãng xe này chỉ được nhớ đến với triết lý Zoom-zoom, thiết kế KODO, động cơ xoay Wankel hay động cơ SkyActiv ở hiện tại… Từ năm 2013, Mazda giới thiệu hệ thống i-ACTIV AWD trang bị đầu tiên trên mẫu CX-5.

Hệ dẫn động này cũng là một phần của nền tảng SkyActiv Technology được Mazda ra mắt từ năm 2012. Những mẫu xe tiếp theo được trang bị hệ dẫn động i-ACTIV AWD còn có CX-3, CX-9, CX-8…
Em cũng bổ sung thêm là ở thời kỳ này, người ta vẫn chưa có những khái niệm rõ ràng về hệ thống AWD. Do đó, các bác sẽ rất thường gặp các hãng xe sử dụng thuật ngữ 4WD thay vì AWD, ngay cả Subaru cũng làm điều tương tự với mẫu Leone 4WD. Chỉ đến khi Hiệp hội Kỹ sư Ô tô Quốc tế SAE International bắt đầu phân loại các thuật ngữ dẫn động 4x4, 4WD, AWD… từ năm 1991, các nhà sản xuất mới bắt đầu sử dụng các thuật ngữ trên.

2. Mazda i-ACTIV AWD hướng đến sự an toàn​

Mặc dù, i-ACTIV là một hệ dẫn động AWD, tuy nhiên thay vì hỗ trợ vượt địa hình, đường sình lầy, thậm chí là có thể off-road, Mazda lại quảng bá hệ dẫn động AWD của mình như một trang bị an toàn, hỗ trợ di chuyển trên những cung đường trơn trượt.

Em xin trích nguyên văn từ website Mazda.com nói đến i-ACTIV AWD trong danh mục các công nghệ an toàn chủ động như sau:

Mazda i-ACTIV AWD (2).jpg
Em tạm dịch như sau: “Khi bạn di chuyển trên cao tốc dưới điều kiện tầm nhìn kém và trời mưa, hoặc leo dốc dưới trời tuyết, hệ thống dẫn động AWD thế hệ mới của Mazda được thiết kế để mang lại sự an toàn và thoải mái cũng như sử dụng nhiên liệu một cách hiệu quả. Các kỹ sư của chúng tôi đã thiết kế lại toàn bộ hệ thống phần cứng, cùng phần mềm, nhằm tiếp cận chủ động mọi nguy cơ, giúp kiểm soát cả 4 bánh xe, và phát triển hệ thống i-ACTIV AWD như một hệ thống dẫn động bốn bánh chủ động hoàn toàn tự động, cho khả năng vận hành xuất sắc trên mọi loại địa hình với khả năng tiêu thu nhiên liệu tối ưu nhất”

Cũng theo Mazda, hệ thống i-ACTIV AWD sử dụng đến 27 cảm biến bố trí tại nhiều khu vực khác nhau, từ động cơ, hộp số, cảm biến gạt mưa, cảm biến nhiệt độ trong và ngoài xe, cảm biến lắc ngang, cảm biến tại tay lái… Các cảm biến này sẽ truyền tín hiệu đến cụm điều khiển trung tâm 4WD Control Module với tần suất 200 lần/giây để dự đoán các tình huống vận hành.

Mazda i-ACTIV AWD (1).gif

Trong điều kiện thông thường, hệ thống i-ACTIV AWD sẽ phân bổ 98% lực kéo đến cầu trước. Và khi một trong bốn bánh xe mất độ bám và cần nhiều lực hơn, hệ thống này có thể phân bổ tối đa theo tỷ lệ mô-men xoắn trước sau tối đa là 50:50.

Trong cấu tạo của hệ thống i-ACTIV AWD, Mazda cũng không sử dụng vi sai trung tâm, mà sử dụng một thiết bị Electronic AWD Coupling đặt tại vị trí khớp nối trục các đăng với vi sai cầu sau. Đây là kiểu thiết kế khá phổ biến trên những hệ thống AWD của xe phổ thông, chứ không riêng Mazda

Mazda-AWD.jpg

Như vậy có thể tạm kết luận, hệ thống i-ACTIV AWD của Mazda không phải là một hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian thực thụ. Nó chỉ sử dụng cơ cấu dẫn động 4 bánh để cải thiện độ bám đường trong những điều kiện trơn trượt, giảm nguy cơ mất kiểm soát và khả năng xảy ra tai nạn. Tại Việt Nam, Mazda cũng chỉ trang bị hệ thống này trên 2 mẫu xe CX-5CX-8, trong khi 2 mẫu Crossover mới ra là CX-3CX-30 ra mắt gần đây không được trang bị.

3. Hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian đối xứng của Subaru​

Với 49 năm kinh nghiệm “ăn nằm” với hệ thống dẫn động bốn bánh AWD, Subaru dường như vượt trội hơn hẳn so với các đối thủ Mazda, cũng như các thương hiệu xe phổ thông khác. Nếu các hệ thống khác can thiệp một cách bị động, thì hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian Symmetrical AWD của Subaru gần như hoạt động 4 bánh liên tục suốt toàn thời gian. Mô-men xoắn được phân bổ liên tục, bất kể chế độ vận hành.

Và mặc dù, Subaru dùng tên gọi Symmetrical AWD trên tất cả dòng xe dẫn động bốn bánh toàn thời gian, nhưng thực chất hãng xe này tạo ra đến 4 phiên bản khác nhau và có cách vận hành hoàn toàn khác biệt.
  • Active Torque Split (ATS) AWD
Đây là hệ thống lâu đời và phổ biến nhất của Subaru, được trang bị trên những dòng xe sử dụng hộp số vô cấp Lineartronic CVT như Forester, XV, Outback, Legacy… Ở thời điểm đầu, những dòng xe Subaru sử dụng hộp số tự động 4 cấp cũng sử dụng hệ thống này.

Trong điều kiện vận hành thông thường, mô-men xoắn vẫn phân bổ cầu trước sau theo tỷ lệ 60:40. Và tăng lên đến 50:50 khi gặp điều kiện bất lợi, đường trơn trượt. Tỷ lệ phân phối cũng sẽ khác nhau giữa hai bánh trên cùng 1 cầu, nhằm tối ưu lực kéo của động cơ. Ngoài ra, tỷ lệ phân phối cũng sẽ được điều chỉnh khi xe tăng tốc, giảm tốc hay vào cua…

Subaru X-Mode.jpg

Ngày nay, các mẫu xe SUV của Subaru sử dụng hệ thống này còn đi kèm chế độ X-Mode, và chia làm 2 cấp độ: X-Mode thường và Dual-function X-Mode. Chế độ X-Mode thường sẽ có 2 thiết lập sẵn là Normal và Snow/Dirt. Trong khi chế độ Dual-function X-Mode gồm 2 thiết lập tiêu chuẩn và có thêm tùy chọn sâu hơn là Deep Snow/Mud với Traction Control Off. X-Mode thường sẽ kích hoạt bằng 1 nút bấm, trong khi Dual-function X-Mode sẽ kích hoạt theo kiểu núm xoay.

Với chế độ X-Mode, các dòng xe Subaru được tăng cường khả năng vượt địa hình, sẵn sàng chinh phục các cung đường lầy lội đầy bùn sình, cũng như các đoạn đường ngập tuyết sâu mà các dòng xe AWD thông thường sẽ gặp khó khăn
  • Variable Torque Distribution (VTD) AWD
Khác với ATS AWD, hệ thống này sẽ có thêm một vi sai trung tâm kiểu bánh răng hành tinh kết hợp cùng một bộ ly hợp thủy lực biến thiên, làm nhiệm vụ phân phối mô-men xoắn giữa cầu trước và sau. Hệ thống này được Subaru sử dụng lần đầu tiên trên mẫu Subaru SVX 1991 với tỷ lệ phân bổ trước sau tiêu chuẩn là 36:64.

Subaru Symmetrical AWD (2).jpg

Về sau, hệ thống này được tinh chỉnh tỉ lệ mô-men xoắn trước sau lên mức 45:55. Tỷ lệ phân bổ này cũng đạt tối đa 50:50 khi cần bổ sung lực kéo tương tự hệ thống ATS AWD. Khi kết hợp cùng hệ thống cân bằng điện tử VDC được Subaru áp dụng lần đầu vào năm 1998, mô-men xoắn có thể phân bổ toàn bộ vào 1 bánh dẫn động trong trường hợp 3 bánh còn lại mất bám.

Hệ thống VTD AWD hiện tại không còn phổ biến vì chúng chỉ phù hợp với những dòng xe công suất lớn, trang bị động cơ Boxer 3.6L, 6 xi lanh đối đỉnh như Legacy, Outback hay Tribeca. Ngày nay các dòng xe trên được Subaru thay thế bằng khối động cơ Boxer tăng áp 2.4L, 4 xi lanh thẳng hàng. Tuy nhiên, hệ thống VTD AWD vẫn là một trang bị tùy chọn trên mẫu Subaru WRX Premium và Limited.
  • Viscous Centre Differential (VCD) AWD
Tương tự hệ thống VTD AWD, hệ thống này ngày nay cũng không còn phổ biến do chỉ phù hợp những dòng xe số sàn của Subaru. Hệ thống này cũng sử dụng vi sai trung tâm nhưng tích hợp liền khối với hộp số, và cũng có thể phân bổ mô-men xoắn trước sau theo tỉ lệ 50:50. Khi bánh trước hoặc sau gặp hiện tượng trượt, mô-men xoắn có thể truyền đến bánh còn lại với tỷ lệ lên đến 100%.

Subaru Variable Torque Distribution (VTD) AWD.jpg

Lý do hệ thống này không còn phổ biến vì hầu hết các dòng xe Subaru số sàn đã ngừng kinh doanh. Hãng xe Nhật Bản chỉ còn trang bị hộp số sàn trên 2 dòng xe dẫn động AWD là Subaru WRX và Subaru Impreza Sport.

Tuy nhiên, Subaru Impreza Sport cũng chuyển sang sử dụng hệ thống ATS AWD. Các phiên bản Subaru WRX tiêu chuẩn được trang bị hệ thống VCD AWD, trong khi phiên bản hiệu suất cao Subaru WRX STI được trang bị hệ thống hiện đại và toàn diện hơn ở dưới đây.
  • Multi-Mode Driver Control Centre Differential (DCCD) AWD
Nếu hệ thống ATS AWD đem lại cho Subaru những thành công về mặt doanh số với 20 triệu xe AWD bán ra từ năm 1972, thì hệ thống DCCD AWD đa chế độ mới hội tụ mọi tinh hoa nghiên cứu của Subaru về dẫn động bốn bánh toàn thời gian. Với hệ thống này, Subaru đã gặt hái được khá nhiều vinh quang từ những giải đua xe đường trường.

Subaru WRX STI.jpg

Về mặt thương mại, Subaru cũng chỉ trang bị duy nhất hệ thống DCCD AWD đa chế độ trên hai phiên bản hiệu suất cao WRX STI và WRX STI Limited. Trong khi, các phiên bản WRX tiêu chuẩn trang bị hệ thống VCD AWD và tùy chọn nâng cấp hệ thống VTD AWD ở trên.

Khác với 3 hệ thống còn lại, hệ thống DCCD AWD đa chế độ sử dụng tới 3 bộ vi sai gồm: vi sai trung tâm kiểu bánh răng hành tinh, một bộ vi sai giới hạn trượt LSD cơ khí và một bộ vi sai giới hạn trượt LSD điện tử, giúp phân bổ mô-men xoắn trước sau theo tỷ lệ 41:59.

Subaru Multi-Mode DCCD AWD.jpg

Việc kết hợp này hai bộ vi sai giới hạn trượt cơ khí và điện tử giúp người lái có thể thay đổi tỉ số truyền cầu trước sau nhanh hơn, gần như ngay lập tức. Và cũng nhờ sự kết hợp này, người lái không chỉ có 3 chế độ tự động phân bổ mô-men xoắn, mà còn chủ động tinh chỉnh tỉ lệ mô-men xoắn trước sau theo ý muốn với 6 chế độ thủ công, nhằm mang lại hiệu suất vận hành cao nhất.

Mặc dù có đến 4 phiên bản khác nhau nhưng điểm mấu chốt của hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian AWD của Subaru là hoạt động liên tục trên 4 bánh. Nhờ đó, các dòng xe AWD của Subaru luôn chủ động, sẵn sàng vượt qua các điều kiện vận hành khó khăn, phức tạp.

Trong khi đó, hệ thống AWD của Mazda dù sử dụng một loạt các cảm biến nhằm đối phó, nhưng chính thiết lập theo kiểu dự báo tình huống trơn trượt khiến hệ thống vẫn bị động trong việc phân bổ mô-men xoắn. Điều này khiến Mazda i-ACTIV AWD phản ứng chậm, có độ trễ lớn khi đặt cạnh Subaru Symmetrical AWD.

Các bác đang sử dụng hệ thống AWD nào có thể chia sẻ những trải nghiệm chinh phục địa hình tuyệt vời cùng những chiếc xe thân yêu ở bình luận bên dưới?
 
Hạng F
7/8/17
7.449
10.135
113
AWD thì chắc như nhau thôi mà nhỉ. Có chế độ theo địa hình thì cứ đệm ga điềm đạm theo từng loại địa hình. Nên e nghĩ các hãng như nhau cả. Đang đi Ford đã thử mud mode và sand mode. Mud thì xe điềm đạm lắm các bánh xe cứ xoay đều nhau. Còn Sand mode thì chắc để tránh bị lún cát nên nước depart hơi "sốc" tí. Cuối năm nay mà hết dịch cũng ráng làm phát bắc nam lên sapa test nốt snow mode :D
 
Hạng D
5/7/16
1.951
13.790
113
đơn giản là Forester nó hơn CX5 ở VN rồi =))

nói dài dòng

nhưng mà VN mua Cx5 nhiều hơn =)))
 
Hạng C
13/3/15
944
18.230
93
AWD của Subaru cùng thường thôi, loại 2 cầu toàn thời gian dành cho đô thị giống như AWD của Mazda, Honda .... thôi, offroad cái gì, Chưa bao giờ thấy có ai đó mang Subaru đi thi các cuộc thi offroad, giải đua offroad nổi tiếng nhất thế giới Dakar Rally cũng chưa ghi nhận chiếc Subaru nào đoạt giải, giải đua địa hình WRC gần đây cũng toàn thấy Ford, Hyundai, Toyota vô địch, Subaru cũng chẳng thấy đâu.
 
  • Like
Reactions: hauvt and Tuandta
Hạng D
25/10/10
4.518
3.575
113
Awd của Subaru là vô địch, các hệ thống dẫn động 4 bánh của các hãng Đức cũng khó lòng sánh bằng, đừng nói các thể loại ẻo lả như kia, huyndai hay mazda. Mấy thánh trên chém đem xe awd đi đua địa hình, offroad bla bla... Chứng tỏ éo biết gì về xe cộ, đến nản. Chắc họ tưởng 4x4 là awd quá.