Hiện giờ xe đời mới ở VN hình như chỉ có em Lancer Gala là có trang bị công nghệ CVT (continuously variable transmission - hộp số vô cấp). Còn những xe khác thì sao? Tại sao không có CVT? Và nếu có CVT thì được ích lợi gì?
Tôi lấy một bài từ Edmunds.com, mặc dù đã cũ (2001) nhưng cũng có nhiều lý thú [8D] Nói trước, tôi không phải dân kỹ thuật nên có từ ngữ nào sơ sót xin các bác chỉ thêm. Xin cám ơn
<hr/>
Hộp số vô cấp (CVT): tuy mới mà cũ, tuy cũ mà mới
Dân "ghiền" xe hơi dạo gần đây hơi bị tập trung sự chú ý vào một công nghệ "mới mà cũ" gọi là CVT hay Hộp Số Vô Cấp.
Công nghệ này đang từng ngày được cải thiện và ứng dụng vào lãnh vực chế tạo xe.
Gọi là "mới mà cũ" là bởi vì công nghệ CVT thật ra đã xuất hiện từ năm 1886 xưa lắc xưa lơ và dạo gần đây mới bắt đầu xâm nhập vào ngành sản xuất xe hơi.
Có hai tiềm năng nổi bật của CVT làm cho ta phải xem xét, đó là lợi ích trong việc tiết kiệm nhiên liệu và chi phí chế tạo rẻ hơn so với các loại hộp số hiện thời.
Thời gian gần đây, một số nhà sản xuất đã tung ra thị trường các loại xe có trang bị loại hộp số vô cấp CVT mới mẻ này, và việc sản xuất vẫn đang tiến triển đều đều.
Do vậy, đây là thời điểm thích hợp để có một cái nhìn sâu hơn về thứ công nghệ mới ra lò và đã được kiểm chứng qua thời gian này.
Như đã nói, CVT đã tồn tại cùng chúng ta trong hơn một trăm năm. Tuy nhiên, việc nó bị cô lập trong những ngành công nghiệp như là chạy máy tiện hoặc máy khoan hạng nhẹ, cứ kéo dài mãi cho đến một dạo gần đây.
Với sự ra đời của những vật liệu được cải thiện, như là dây cu-roa chịu lực cao, hệ thống thủy lực tân tiến, và mới đây nhất là các bộ cảm biến và mạch vi xử lý cao tốc, một thời kỳ đầy hứa hẹn cho CVT đối với xe hơi đã bắt đầu.
Những ưu điểm của CVT không những dựa trên hiệu quả mang lại mà còn dựa trên sự đơn giản trong thiết kế. Về cấu tạo chúng có rất ít các bộ phận hợp thành.
Một hộp số vô cấp về cơ bản thì bao gồm những chi tiết sau:
Bởi thiết kế đơn giản như vậy, CVT đã tỏ rỏ ưu thế vượt trội so với các loại hộp số kiểu cũ, tuy nhiên nó vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định.
Ví dụ như việc truyền động bằng dây cu-roa của nó đã làm hạn chế về công suất của xe, và việc CVT đã bị coi là không phù hợp với loại xe có dung tích trên 1.2 lít đã tồn tại trong một thời gian dài.
Tuy nhiên với khuynh hướng cải tiến không ngừng, dạo gần đây CVT đã kịp có mặt trên một số cỗ xe V6 mạnh mẽ như Nissan và Audi.
Còn vài hạn chế khác nữa, đó là CVT có kích thước và trọng lượng lớn hơn hộp số kiểu cũ.
Nếu đem ra cân nhắc thì những khuyết điểm của CVT sẽ không đáng là bao so với vô số ưu điểm của nó. Nói về mặt lý thuyết không thôi, một thiết kế càng ít bộ phận chuyển động và cấu tạo phức hợp thì càng ít có khả năng hỏng hóc, và dĩ nhiên công việc bảo dưỡng cũng nhẹ nhàng hơn.
Mẫu xe đầu tiên được áp dụng công nghệ CVT tại thị trường Mỹ là mẫu Justy GL của hãng Subaru, được sản xuất từ năm 1989 cho đến 1993, với máy có dung tích 1.2 lít. Cũng đừng quên rằng mẫu Insight hybrid gọn nhẹ của Honda chào đời năm 2001 cũng có CVT
Vậy thì CVT hoạt động ra sao?
Mặc dù CVT được chế tạo theo nhiều kiểu khác nhau nhưng chung quy, nó hoạt động hoàn toàn giống nhau trong thiết kế chung trên xe hơi. Nói một cách cơ bản, một hộp số CVT vận hành dựa trên sự thay đổi về đường kính hoạt động của hai pu-li chính trong hộp số.
Các pu-li này có rãnh hình chữ V ở cạnh để tiếp xúc với dây cu-roa. Một bên má của pu-li được cố định và má bên kia thì có thể di chuyển và được kích hoạt bởi một xy-lanh thủy lực. Khi vận hành, xy-lanh này sẽ làm tăng hoặc giảm khoảng cách giữa hai má của pu-li. Điều đó làm cho dây cu-roa sẽ trượt từ thấp đến cao hoặc ngược lại, trên bề mặt rãnh chữ V của pu-li, tuỳ thuộc vào tình trạng xe, do đó sẽ làm thay đổi vòng quay của hộp số.
Để cho dễ hiểu hơn, chúng ta hãy quan sát bộ xích và líp của một chiếc xe đạp leo núi. Khi dây xích nhảy từ líp này sang líp khác, đó là sự chuyển động của hộp số, chỉ có một điều khác biệt là: trong hộp số CVT, không có ranh giới giữa líp lớn và líp nhỏ, do đó sự tăng lên giảm xuống này là vô mức hay còn gọi là "vô cấp".
Tính năng "vô cấp" là một phát kiến rất vĩ đại đối với các kỹ sư chế tạo xe. Nhờ vào nó, hộp số CVT có thể làm cho máy xe vận hành với mức năng lượng tối thiểu, do đó làm giảm đáng kệ lượng nhiên liệu tiêu hao. CVT có thể chuyển đổi (ánh xạ) mỗi điểm trên đường cong (biểu diễn) hoạt động của động cơ với một điểm tương ứng trên đường cong biểu diễn hoạt động của riêng nó.
Với những ưu điểm đó, thật dễ hiểu tại sao các nhà sản xuất các loại xe "chinh chiến dặm ngàn" thường kết hợp công nghệ CVT vô sản phẩm của họ.
Và chúng ta hãy chờ xem sự thôi thúc của việc tiết kiệm nhiên liệu và những thành tựu của công nghệ trong tương lai, tất cả sẽ đưa công nghệ CVT lên đến đâu, phổ cập đến mức nào.
nguồn từ Edmunds.com
Tôi lấy một bài từ Edmunds.com, mặc dù đã cũ (2001) nhưng cũng có nhiều lý thú [8D] Nói trước, tôi không phải dân kỹ thuật nên có từ ngữ nào sơ sót xin các bác chỉ thêm. Xin cám ơn
<hr/>
Hộp số vô cấp (CVT): tuy mới mà cũ, tuy cũ mà mới
Dân "ghiền" xe hơi dạo gần đây hơi bị tập trung sự chú ý vào một công nghệ "mới mà cũ" gọi là CVT hay Hộp Số Vô Cấp.
Công nghệ này đang từng ngày được cải thiện và ứng dụng vào lãnh vực chế tạo xe.
Gọi là "mới mà cũ" là bởi vì công nghệ CVT thật ra đã xuất hiện từ năm 1886 xưa lắc xưa lơ và dạo gần đây mới bắt đầu xâm nhập vào ngành sản xuất xe hơi.
Có hai tiềm năng nổi bật của CVT làm cho ta phải xem xét, đó là lợi ích trong việc tiết kiệm nhiên liệu và chi phí chế tạo rẻ hơn so với các loại hộp số hiện thời.
Thời gian gần đây, một số nhà sản xuất đã tung ra thị trường các loại xe có trang bị loại hộp số vô cấp CVT mới mẻ này, và việc sản xuất vẫn đang tiến triển đều đều.
Do vậy, đây là thời điểm thích hợp để có một cái nhìn sâu hơn về thứ công nghệ mới ra lò và đã được kiểm chứng qua thời gian này.
Như đã nói, CVT đã tồn tại cùng chúng ta trong hơn một trăm năm. Tuy nhiên, việc nó bị cô lập trong những ngành công nghiệp như là chạy máy tiện hoặc máy khoan hạng nhẹ, cứ kéo dài mãi cho đến một dạo gần đây.
Với sự ra đời của những vật liệu được cải thiện, như là dây cu-roa chịu lực cao, hệ thống thủy lực tân tiến, và mới đây nhất là các bộ cảm biến và mạch vi xử lý cao tốc, một thời kỳ đầy hứa hẹn cho CVT đối với xe hơi đã bắt đầu.
Những ưu điểm của CVT không những dựa trên hiệu quả mang lại mà còn dựa trên sự đơn giản trong thiết kế. Về cấu tạo chúng có rất ít các bộ phận hợp thành.
Một hộp số vô cấp về cơ bản thì bao gồm những chi tiết sau:
- một dây cu-roa chịu lực cao
- một pu-li (ròng rọc) truyền động điều khiển bằng thủy lực
- một pu-li truyền động cảm biến dạng mô-men xoắn cơ khí
- các bộ cảm ứng và mạch vi xử lý
Bởi thiết kế đơn giản như vậy, CVT đã tỏ rỏ ưu thế vượt trội so với các loại hộp số kiểu cũ, tuy nhiên nó vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định.
Ví dụ như việc truyền động bằng dây cu-roa của nó đã làm hạn chế về công suất của xe, và việc CVT đã bị coi là không phù hợp với loại xe có dung tích trên 1.2 lít đã tồn tại trong một thời gian dài.
Tuy nhiên với khuynh hướng cải tiến không ngừng, dạo gần đây CVT đã kịp có mặt trên một số cỗ xe V6 mạnh mẽ như Nissan và Audi.
Còn vài hạn chế khác nữa, đó là CVT có kích thước và trọng lượng lớn hơn hộp số kiểu cũ.
Nếu đem ra cân nhắc thì những khuyết điểm của CVT sẽ không đáng là bao so với vô số ưu điểm của nó. Nói về mặt lý thuyết không thôi, một thiết kế càng ít bộ phận chuyển động và cấu tạo phức hợp thì càng ít có khả năng hỏng hóc, và dĩ nhiên công việc bảo dưỡng cũng nhẹ nhàng hơn.
Mẫu xe đầu tiên được áp dụng công nghệ CVT tại thị trường Mỹ là mẫu Justy GL của hãng Subaru, được sản xuất từ năm 1989 cho đến 1993, với máy có dung tích 1.2 lít. Cũng đừng quên rằng mẫu Insight hybrid gọn nhẹ của Honda chào đời năm 2001 cũng có CVT
Vậy thì CVT hoạt động ra sao?
Mặc dù CVT được chế tạo theo nhiều kiểu khác nhau nhưng chung quy, nó hoạt động hoàn toàn giống nhau trong thiết kế chung trên xe hơi. Nói một cách cơ bản, một hộp số CVT vận hành dựa trên sự thay đổi về đường kính hoạt động của hai pu-li chính trong hộp số.
Các pu-li này có rãnh hình chữ V ở cạnh để tiếp xúc với dây cu-roa. Một bên má của pu-li được cố định và má bên kia thì có thể di chuyển và được kích hoạt bởi một xy-lanh thủy lực. Khi vận hành, xy-lanh này sẽ làm tăng hoặc giảm khoảng cách giữa hai má của pu-li. Điều đó làm cho dây cu-roa sẽ trượt từ thấp đến cao hoặc ngược lại, trên bề mặt rãnh chữ V của pu-li, tuỳ thuộc vào tình trạng xe, do đó sẽ làm thay đổi vòng quay của hộp số.
Để cho dễ hiểu hơn, chúng ta hãy quan sát bộ xích và líp của một chiếc xe đạp leo núi. Khi dây xích nhảy từ líp này sang líp khác, đó là sự chuyển động của hộp số, chỉ có một điều khác biệt là: trong hộp số CVT, không có ranh giới giữa líp lớn và líp nhỏ, do đó sự tăng lên giảm xuống này là vô mức hay còn gọi là "vô cấp".
Tính năng "vô cấp" là một phát kiến rất vĩ đại đối với các kỹ sư chế tạo xe. Nhờ vào nó, hộp số CVT có thể làm cho máy xe vận hành với mức năng lượng tối thiểu, do đó làm giảm đáng kệ lượng nhiên liệu tiêu hao. CVT có thể chuyển đổi (ánh xạ) mỗi điểm trên đường cong (biểu diễn) hoạt động của động cơ với một điểm tương ứng trên đường cong biểu diễn hoạt động của riêng nó.
Với những ưu điểm đó, thật dễ hiểu tại sao các nhà sản xuất các loại xe "chinh chiến dặm ngàn" thường kết hợp công nghệ CVT vô sản phẩm của họ.
Và chúng ta hãy chờ xem sự thôi thúc của việc tiết kiệm nhiên liệu và những thành tựu của công nghệ trong tương lai, tất cả sẽ đưa công nghệ CVT lên đến đâu, phổ cập đến mức nào.
nguồn từ Edmunds.com
Last edited by a moderator:
Chủ đề tương tự
